ORIGINAL_ARTICLE
خاورشناسان و چالش تحریف قرآن در نگاه امامیه
خاورشناسان دهههای آغازین 1900م بهرغم تقریرهای متنوع از انگاره باورمندی امامیه به تحریف قرآن، همگی در اصل اثبات اعتقاد مذهب تشیّع به وقوع تحریف در مصحف فعلی قرآن دیدگاه مشترکی داشتند. نقدپذیری و عدم اعتبار مصحف عثمان، قرائتهای متمایز و دارای افزوده از آیات، مصاحف قرآنی خاص امامیه چون مصحف امام علی(ع) و مصحف فاطمه(س) از مهم ترین تقریرهای خاورشناسان هستند که به آنها به عنوان مستنداتی برای اثبات باورمندی امامیه به تحریف قرآن استناد نمودند. به زعم شماری از خاورشناسان باورمندی به تحریف قرآن به اقسام و اشکال متنوع آن، یکی از پیش فرضهای مقبول نزد امامیه است؛ از اینرو در نگاشتههای خاورشناسان این ادعا بارها تکرار شده است و گویی نزد ایشان اعتقاد امامیه به تحریف قرآن، امری ثابت و انکارناپذیر است. خاورشناسان متأخر نیز همین تلاش را دارند که دیدگاه خاورشناسان پیشین را در این ادعا تثبیت نمایند؛ البته گاه شاهد ارزیابیهای دقیق و غیر تعمیمگرا نیز در این میان هستیم که البته بسیار اندکاند. مقاله با روش تحلیلی- انتقادی ضمن تقریر آرای خاورشناسان، به نقد «فرضیهها» ، «روش» و «مستندات» خاورشناسان در انتساب باورمندی امامیه به تحریف قرآن پرداخته است.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_91166_e338d26abf72e42b1c1f538cfd7f65a6.pdf
2019-05-22
4
49
خاورشناسان
امامیه
تحریف قرآن
مصحف عثمان
قرائات قرآن
علی
راد
ali.rad@ut.ac.ir
1
دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران
AUTHOR
ابراهیم ناصر، التوراة بین الحقیقة و الاسطورة و الخیال، المؤسسة العربیة للدراسات النشر، بیروت، اول، 2009م.
1
ابن جزری، محمد بن محمد الدمشقی، النشر فی قرائات العشر، دار الکتب العلمیه، بیروت، 1998 م.
2
ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، فتح الباری شرح صحیح البخاری، دارالمعرفه، بیروت، 1379ق.
3
ابن طاووس، علی بن موسی، سعد السعود، دارالذخایر، قم.
4
احمدی، محمد حسن، مسئله شناسی تحریف با نگاهی به قرآن کریم و کتاب مقدس، انتشارات دانشکده اصول دین، قم، 1393ش.
5
آلتی قولاج، طیّار (دراسة و تحقیق)، المصحف الشریف المنسوب إلى عثمان بن عفان، منظمة المؤتمر الاسلامی، استانبول، 2007م.
6
برونر، «مسئلۀ تحریف قرآن در تفاسیر شیعۀ اثناعشری»، ترجمه مجید منتظرمهدی، خاورشناسان و تفسیر امامیه، پژوهشگاه قرآن و حدیث، دار الحدیث، 1395ش.
7
بل، ریچارد، درآمدی بر تاریخ قرآن، ترجمه بهاء الدین خرمشاهی، مرکز ترجمه قرآن مجید به زبانهای خارجی، قم، 1382ش.
8
بلاغی، محمد جواد، الرحلة المدرسیة والمدرسة السیارة فی نهج الهدى، دار الزهراء للطباعة والنشر والتوزیع، بیروت، 1414ق/ 1993 م.
9
توحیدی، محمد ضیاء، درآمدی بر کتاب مقدس و الهیات مسیحی، نشر کانون اندیشه جوان، تهران، 1390ش.
10
تیسدال، سنت کلر، «اضافات شیعی به قرآن»، قرآن شناسی امامیه در پژوهش های غربی، پژوهشگاه قرآن و حدیث، دارالحدیث، قم، 1395ش.
11
جدید الاسلام، علی قلی، ترجمه، شرح و نقد سفر پیدایش تورات، به کوشش رسول جعفریان، انتشارات انصاریان، اول، 1375ش
12
جلالیان، حبیبالله، تاریخ تفسیر قرآن کریم. تصحیح محمدرضا آشتیانی، نشر اسوه، تهران، 1372ش.
13
جلیلی سنزیقی، سیدهدایت، پژوهش در تفسیر پژوهی قرآن، نشر سخن، تهران، 1394ش.
14
جولدتسهر، اجنتس، مذاهب التفسیر الاسلامی، ترجمه عبد الحلیم النجار، دار اقرأ، بیروت، 1992م.
15
حسینی میلانی، سید علی، التحقیق فی نفی التحریف عن القرآن الشریف، الحقائق، قم، 1387ش.
16
حمدان، عمر یوسف عبدالغنی، أضواء جدیدة علی الرسم العثمانی مظاهر و أنماط، مؤسسة الریان، عمان، 2009م.
17
خرمشاهی، بهاءالدین، ذهن و زبان حافظ، نشرنو، تهران، 1361ش.
18
خوئی، ابوالقاسم، البیان فی تفسیر القرآن، دار الزهراء، بیروت، 1975م.
19
دروزه، محمد عزه، التفسیر الحدیث، دار احیاء التراث العربیه، قاهره، 2004م.
20
راد، علی، مبانی کلامی امامیه در تفسیر قرآن، سخن، تهران، 1390ش.
21
زرکشی، بدرالدین، البرهان فی علوم القرآن، تحقیق محمد أبوالفضل إبراهیم، دار إحیاء الکتب العربیه، بیروت، 1957م.
22
سجادی، علیمحمد، حاصل اوقات، مجموعه مقالات دکتر احمد مهدوی دامغانی، سروش، تهران، ۱۳۸۱ش.
23
سری، حسن، الرسم العثمانی للمصحف الشریف؛ مدخل و دراسة، مرکز الاسکندریة للکتاب، 1998م .
24
سلیمانی اردستانی، عبدالرحیم، کتاب مقدس، انتشارات انجمن معارف اسلامی،1382ش.
25
سیلبرمن، ایسرائیل فینکلشتاین، باستان شناسی کتاب مقدس: نگاهی نو به تاریخ قوم یهود و منشا کتابهای مقدس آن، ترجمه سعید کریم پور، نشر سبزان، تهران، 1395ش.
26
شلبی، عبد الفتاح اسماعیل، رسم المصحف العثمانی و اوهام المستشرقین فی قراءات القرآن الکریم دوافعها و دفعها، مکتبة وهبة، قاهره، 1999م.
27
شوکانی، محمد، فتح القدیر الجامع بین فنی الروایة والدرایة من علم التفسیر، عالم الکتب، بی جا، بی تا.
28
الطّاسان، محمد بن عبد الرحمن، المصاحف المنسوبة للصحابة والشبهات المثارة حولها، دار التدمریة، ریاض، 2012 م.
29
طباطبایی، محمدعلی (به کوشش)، قرآن شناسی امامیه در پژوهش های غربی، پژوهشگاه قرآن و حدیث، دارالحدیث، قم، 1395ش.
30
طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، 1983م.
31
قبیسی، محمد، کیف جمع القرآن: الوثیقة الاولی فی الاسلام: مراحل التدوین، دار آلافاق، بیروت، 1408ق.
32
قثامی، ناصر بن سعود، القراءة المدرجة: مفهومها و أثرها، دار الکنوز اشبیلیا للنشر و التوزیع، ریاض، 1433ق.
33
قدوری الحمد، غانم، رسم المصحف: دراسة لغویة تاریخیة، دار عمار، عمان، 2009م.
34
الکردی، محمدطاهر، تاریخ القرآن الکریم، تحقیق مصطفی محمد یغمور، مطبعة الفتح، مکه، 1946م.
35
کلباسی اشتری، حسین، مدخلی بر تبارشناسی کتاب مقدس، نشر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1387ش.
36
کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح وتعلیق علیاکبر غفاری، دار الکتب الإسلامیه، تهران، 1363ش.
37
گرنت، رابرت م. و دیوید تریسی، تاریخچه مکاتب تفسیری و هرمنوتیکی کتاب مقدس، ترجمه ابوالفضل ساجدی، نشر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1385ش.
38
مدرسی طباطبایی، حسین، مکتب در فرایند تکامل، ترجمه هاشم ایزدپناه، نشر کویر، تهران، 1386ش.
39
مطر الهاشمی، حسن علی، قراءة نقدیة فی تاریخ القرآن للمستشرق ثیودور نولدکه، العتبة العباسیة المقدسة، 2014م.
40
مودودی، ابو الأعلی، الخلافة و الملک، دار القلم، کویت، 1987م .
41
موسوی دارابی، سید علی، النص الخالد لم و لن یحرّف ابداً، بنیاد پژوهشهای اسلامی، مشهد، 1393ش.
42
موسیپور، ابراهیم، «تورات»، دانشنامه جهان اسلام، نشر کتاب مرجع، 1391ش.
43
مهاوش، عودة، الکتاب المقدس تحت المجهر، انصاریان، قم، 1417ق .
44
میرمحمدی زرندی، ابوالفضل، بحوث فی تاریخ القرآن و علومه، موسسة النشر الاسلامی، قم، 1420ق.
45
ناصحیان، علی اصغر، علوم قرآنی در مکتب اهل بیت؟عهم؟، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، 1389ش.
46
نجارزادگان، فتح الله، سلامة القرآن من التحریف، نشر مشعر، قم، 1424ق.
47
نولدکه، تیودور، تاریخ القرآن، ترجمه جورج تامر، منشورات الجمل، بغداد.
48
نووی، محی الدین، شرح النووی علی المسلم، دارالکتاب العربی، بیروت، 1407ق/ 1987م.
49
مقالات
50
استادی، کاظم، «کتابشناسی عدم تحریف قرآن»، آینه پژوهش، ش 152.
51
برنجکار، رضا و محمدتقی شاکر، «حقیقت مصحف فاطمه3 و پاسخ به شبهاتی پیرامون آن»، پژوهشهای اعتقادی کلامی، ش 6، 1391ش.
52
برونر، راینر، «مسئلۀ تحریف قرآن در تفاسیر شیعۀ اثناعشری»، ترجمه مجید منتظرمهدی، نشریافته در: قرآن شناسی امامیه در پژوهشهای غربی، پژوهشگاه قرآن و حدیث، دارالحدیث، قم، 1395ش.
53
زاندز، پاول، « قرآن یا امام؟ نگاه شیعۀ امامی به قرآن»، ترجمه حیدر عیوضی، نشر یافته در: قرآن شناسی امامیه در پژوهشهای غربی، پژوهشگاه قرآن و حدیث، دارالحدیث، قم، 1395ش.
54
طباطبایی، محمد علی، «تاریخ انگاره تحریف بایبل در دوران پیشا اسلامی»، پژوهشهای ادیانی، دوره 4، ش7، بهار و تابستان 1395ش.
55
عزیزی کیا، غلامعلی، «نقد مقاله تشابه ادیان توحیدی: تحریف کتاب مقدس و تحریف قرآن»، معرفت ادیان، ش 21.
56
مهدوی راد، محمد علی ، «پژوهش گونهای درباره مصحف فاطمه3»، آینه پژوهش، ش75، 1381ش.
57
مِئیر، بَرـ اَشِر، «حق تفسیر قرآن»، ترجمه حامد شریعتی نیاسر، نشریافته در: تفسیر امامیه در پژوهشهای غربی، پژوهشگاه قرآن و حدیث، دارالحدیث، قم، 1395ش.
58
نقوی، حسین، «تشابه ادیان توحیدی: تحریف کتاب مقدس و تحریف قرآن»، معرفت ادیان، ش 19.
59
Robert Gleave، “Early Shi'i Hermeneutics: Some Exegetical Techniques Attributed to the Shi'i Imams،” in: Karen Bauer (ed.)، Aims، Methods and Contexts of Qur'anic Exegesis (2nd/8th -9th/15th c.)، Oxford University Press، 2013، pp. 141-172.
60
B. Todd Lawson، Hermeneutics of pre-modern Islamic and Shiʿite exegesis، adopted from http://www.iranicaonline.org/articles/hermeneutics، Last Updated: March 22، 2012، available in print Vol. XII، Fasc. 3، pp. 235-239.
61
Reiner Brunner، “La question de la falsification du Coran dans l’exégèse chiite duodécimaine”، Arabica، 2005، LII/1-42.
62
ORIGINAL_ARTICLE
بازخوانی موضوع «ارتداد» از زاویه اجبار بر تغییر عقیده در پرتو آموزههای قرآنی و حدیثی
مجازات مرتد که در قرآن بهطور سربسته و در روایات و فقه اسلامی به تفصیل آمده است، ممکن است شایبه اجبار فرد مسلمان بر حفظ دین و در نهایت تحمیل عقیده با زور را ایجاد کند. این در حالی است که اسلام، دین دعوت و هدایت میباشد و قرآن، اکراه در دین را نفی کرده است. این نوشتار میکوشد به شیوه توصیفی- تحلیلی و روش کتابخانهای، پاسخ این شایبه و رفع این ناسازگاری ظاهری را بیابد. بررسی آیات و روایات مربوط به ارتداد، ما را به این نتیجه میرساند که مجازات دنیوی مرتد، فقط مربوط به رفتارها و اقدام عملی اوست و نه تغییر عقیده و باور درونی. دو قید «جحود و تکذیب» و «علنی ساختن» برای تحقق موضوع ارتدادی که مجازات دنیوی را در پی دارد و نیز پردهبرداری قرآن از توطئه دشمنان برای متزلزل ساختن عقاید مسلمانان با حربه ارتداد، از دلایل و شواهد این مدعاست و نشانگر این حقیقت که حکم سنگین مرتد، به منظور پاسداشت مرزهای اعتقادی مسلمانان و حفظ حقوق معنوی آنان میباشد.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_91168_c8800c2fbc3b2b561b1c43d90eb16e4b.pdf
2019-05-22
50
70
ارتداد
نفی اکراه در دین
آزادی عقیده
جواد
ایروانی
irvani_javad@yahoo.com
1
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی
LEAD_AUTHOR
رضا
حقپناه
haghpanah@razavi.ac.ir
2
استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی
AUTHOR
قرآن کریم.
1
ابن ابیجمهور احسائی، عوالی اللئالی، چاپ اول، قم، مطبعة سید الشهداء، 1403ق.
2
3. ابن حبان، علی بن بلبان، صحیح ابن حبان، چاپ دوم، مؤسسة الرساله، 1414ق.
3
ابن حجر، احمد بن علی، الاصابه فی تمییز الصحابه، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1416ق.
4
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، فتح الباری شرح صحیح البخاری، چاپ دوم، بیروت، دارالمعرفه، بیتا.
5
ابن حزم، علی بن احمد، المحلی، تحقیق احمد محمد شاکر، بیروت، دارالفکر، بیتا.
6
7. ابن حنبل، احمد بن محمد، مسند احمد، بیروت، دار صادر، بیتا.
7
ابن قدامه، عبد الله، المغنی، بیروت، دارالکتاب العربی، بیتا.
8
ابن ماجه قزوینی، محمد بن یزید، سنن ابن ماجه، بیروت، دارالفکر، بیتا.
9
ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، چاپ اول، بیروت، دارالفکر، 1410ق.
10
آلوسی، محمود، روح المعانی، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1415ق.
11
باقیزاده، رضا، «آزادی عقیده و ارتداد»، فصلنامه پژوهشهای اعتقادی کلامی، سال سوم، ش12، زمستان 1392، ص7-26.
12
بحرانی، هاشم، البرهان فی تفسیر القران، تهران، مؤسسة البعثه، 1415ق.
13
بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، بیروت، دارالفکر، 1401ق.
14
بیهقی، احمد بن حسین، السنن الکبری، بیروت، دارالفکر، بیتا.
15
تمیمی، ابیحنیفه نعمان بن محمد، دعائم الاسلام، تحقیق آصف بن علی اصغر فیضی، دارالمعارف، 1383ق.
16
جبعی عاملی، زین الدین (شهید ثانی)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیه، قم، داوری، 1410ق.
17
حبیبیتبار، حسین، «جستاری در حقیقت ارتداد و رابطه آن با آزادی اندیشه و بیان»، پژوهشهای اعتقادی کلامی، سال پنجم، ش19، پاییز 1389، ص105-123.
18
دورانت، ویلیام جیمز، تاریخ تمدن، ترجمه احمد آرام، چاپ دوم، تهران، انقلاب اسلامی، 1368ش.
19
صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، چاپ دوم، قم، انتشارات فرهنگ اسلامی، 1365ش.
20
صالح الوردانی، دفاع عن الرسول ضد الفقهاء و المحدثین، بیروت، تریدنکو، 1418ق.
21
صدر، سید موسی، «ارتداد و آزادی عقیده از نگاه قرآن»، پژوهشهای قرآنی، ش 34، 1382ش.
22
صدوق، محمد بن علی بن بابویه، التوحید، قم، جامعه مدرسین، بیتا.
23
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، من لایحضره الفقیه، تحقیق علیاکبر غفاری، قم، نشر اسلامی، 1404ق.
24
طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، 1417ق.
25
طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چاپ اول، بیروت، دارالمعرفه، 1406ق.
26
طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بیتا.
27
طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، 1417ق.
28
عبداللهزاده، علی، «مؤلفههای معنایی ارتداد در قرآن کریم، فقه و روایات»، بلاغ مبین، ش44 و 45، پاییز و زمستان 1394، ص103-124.
29
عسگری، سیدمرتضی، عبدالله بن سبا، بیروت، دارالزهراء، 1412ق.
30
کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح علیاکبر غفاری، چاپ سوم، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1367ش.
31
جلسی، محمدباقر، بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، چاپ سوم، بیروت، مؤسسه الوفاء، 1403ق.
32
محقق حلی، جعفر بن حسن، شرایع الاسلام، تحقیق سیدصادق شیرازی، تهران، الاستقلال، 1409ق.
33
مصباح یزدی، محمدتقی، آزادی، ناگفتهها و نکتهها، چاپ اول، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1381ش.
34
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، جنگ و جهاد در قرآن، تدوین و نگارش: محمدحسین اسکندری، محمدمهدی نادری قمی، قم، مرکز انتشارات مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی؟رح؟، 1382ش.
35
مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، چاپ یازدهم، تهران، صدرا، 1381ش.
36
معرفت، محمدهادی، التفسیر الاثری الجامع، قم، مؤسسه التمهید، 1387ش.
37
مغنیه، محمدجواد، تفسیر الکاشف، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1424ق.
38
مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه؛ چ16، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1373ش.
39
ناصح، علیاحمد و زارعی، طیبه، «بررسی آیات ارتداد در تفاسیر فریقین»، پژوهش های تفسیر تطبیقی، ش3، بهار و تابستان 1395، ص147-158.
40
نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، تحقیق عباس قوچانی، دارالکتب الاسلامیه، 1365ش.
41
نسائی، احمد بن شعیب، سنن النسائی، بیروت، دارالفکر، 1348ق.
42
نوری، حسین، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، چاپ دوم، مؤسسه آل البیت؟عهم؟، 1408ق.
43
نووی، یحیی بن شرف، المجموع فی شرح المهذب، بیروت، دارالفکر، بیتا.
44
واحدی نیشابوری، علی بن احمد، اسباب نزول القرآن، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1411ق.
45
هیثمی، علی بن ابیبکر، مجمع الزوائد، دارالکتب العلمیه، بیروت، بیتا.
46
ORIGINAL_ARTICLE
ناهمسانی اصول انگیزش در منظومه معرفتی قرآن و پارادایم غربی آن
اصول «انگیزش» از مباحث مهم روانشناسی است که در علوم تربیتی، روانشناسی، مدیریتی و ... کاربرد فراوان دارد. انگیزه عاملی است که سبب ایجاد، تقویت و یا جهت دادن به رفتار انسان میگردد. اصول انگیزش، قواعدی است که مفسر انگیزههاست. این اصول از نگاه قرآن و روان شناسی نو، به دلیل اختلاف مبانی تا حدودی متمایز میباشد و دارای آثار و پیامدهای متفاوتی نیز خواهد بود. در این مقاله، تأثیر مبانی هستیشناختی و پیامدهای آن در مبحث «اصول انگیزش» از دیدگاه قرآن و غرب، با روش تحلیلی_ تطبیقی بررسی گردیده و ضمن نقد دیدگاه غرب، به تبیین اصول انگیزشی مستنبط از قرآن، پرداخته شده است. این تحقیق نشان میدهد بر اساس مبانی غربی، سه اصل «لذتطلبی، تعادلحیاتی و خودشکوفایی» شاکله نظام انگیزشی غرب را تشکیل میدهد، و طبق مبانی قرآنی، چهار اصل «میل به جاودانگی، لذتطلبی، شکرگزاری و کمالجویی» مبیّن انگیزههاست. همچنین آثار و پیامدهای نمونه انگیزشی غربی با قرآنی، متفاوت است که برخی از تفاوتها را بیان نمودیم.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_91175_fbc95647923d9bf42c959bd762bf7e23.pdf
2019-05-22
71
100
اصول انگیزش
مبانی معرفتی قرآن
پارادایم غربی
غلام رضا
پیشقدم
rpishqadam@gmail.com
1
دانشآموخته دکتری رشته علوم و قرآن حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی
LEAD_AUTHOR
حسن
خرقانی
h.kharaghani@gmail.com
2
دانشیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی
AUTHOR
کتاب ها
1
قرآن کریم، ترجمه مسعود انصاری.
2
ابراهیمیان، سیدحسین، معرفتشناسی از دیدگاه فلاسفه اسلامی و غربی، قم، دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم،1372ش.
3
ابن بابویه، محمد بن على، الخصال،تحقیق علیاکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین، 1362ش.
4
ابن فارس بن زکریا، ابو الحسین، احمد، معجم مقائیس اللغة، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى، 1404ق.
5
اتکینسون،ریتا ال و همکاران، زمینه روانشناسی هیلگارد، مترجم حسن رفیعی و دیگران، چاپ دوم، تهران، ارجمند، 1382ش.
6
استیس، والتر ترنس، دین و نگرش نوین، مترجم احمدرضا جلیلی، تهران، حکمت، 1377ش.
7
الوانی، سید مهدی و داناییفرد، حسین، تئوری نظم در بینظمی و مدیریت، تهران، صفار، 1384.
8
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، گفتارهایی در فلسفه تئوریهای سازمان دولتی، تهران، صفار، 1380.
9
آنتونی، رابرت و همکاران، نظامهای کنترل مدیریت، مترجم محمدتقی ضیائی بیگدلی، تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی، 1372ش.
10
باربور، ایان جی، دین و علم، مترجم پیروز فطورچی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه، 1392ش.
11
پیروز، علیآقا و همکاران، مدیریت در اسلام، چاپ هشتم، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1390ش.
12
تمیمی آمدی، عبدالرحمن بن محمد، تصنیف غررالحکم و درر الکلم، تحقیق مصطفی درایتی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1366ش.
13
توماس، هنری، بزرگان فلسفه، مترجم فریدون بدرهای، چاپ چهارم، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1382ش.
14
جوادی آملی، عبدالله، تفسیر انسان به انسان، چاپ دوم، قم، اسراء، 1385ش.
15
جوهرى، اسماعیل بن حماد، الصحاح _ تاج اللغة و صحاح العربیة، بیروت، دار العلم للملایین، 1410ق.
16
خاکی قراملکی، محمدرضا، تحلیل هویت علم دینی و علم مدرن، قم، کتاب فردا، 1391ش.
17
خامنه ای، سید علی، بیانات، سال 1379 (سایت رهبری).
18
خداپناهی، محمد کریم، انگیزش و هیجان، چاپ دوم، تهران، سمت، 1379ش.
19
خسروپناه، عبدالحسین، فلسفه علوم انسانی، قم، تعلیم و تربیت اسلامی، 1392ش.
20
خمینى، روحالله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، چاپ هفتم، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى؟رح؟، 1382ش.
21
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، صحیفه امام، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1378ش.
22
داوری اردکانی، رضا، تمدن و تفکر غرب، تهران، نشر ساقی، 1380ش.
23
رابینز، استیفن پی، رفتار سازمانی؛ مفاهیم، نظریهها و کاربردها، ترجمه علی پارسیان و سید محمد اعرابی، چاپ چهارم، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی، 1381ش.
24
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، بیروت، دارالعلم، 1412ق.
25
رجبی، محمود، انسانشناسی، قم، مؤسسه علمی پژوهشی امام خمینی؟رح؟، 1380ش.
26
رحیمی نیک، اعظم، تئوریهای نیاز و انگیزش، تهران، دانشگاه آزاد تهران، 1374ش.
27
ریو، جان مارشال، انگیزش و هیجان، مترجم یحیی سید محمدی، تهران ، نشر ویرایش، 1376ش.
28
سانتراک، جان دبلیو، زمینه روانشناسی سانتراک، مترجم مهرداد فیروزبخت، تهران، رسا، 1383ش.
29
ستزر،کلودیا، رستاخیز جسم دریهودیت و مسیحیت نخستین، ترجمه سعید کریمپور، قم، ادیان، 1389ش.
30
ستیرز، ریچارد ام و پورتر، لیمان دبلیو، انگیزش و رفتار در کار، مترجم سید امین الله علوی، تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی، 1372ش.
31
سید قطب، دورنمای رستاخیز در ادیان پیشین و قرآن، مترجم غلامرضا خسروی حسینی، چاپ دوم، تهران، مرتضوی، 1363ش.
32
سید قطب، فی ظلال القرآن، چاپ هفدهم، بیروت، دارالشروق، 1413ق.
33
شریف الرضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة (للصبحی صالح)، قم، هجرت، 1414 ق.
34
شریفی، احمد حسین، مبانی علوم انسانی، تهران، آفتاب توسعه، 1393ش.
35
شعرانى، ابو الحسن، کشف المراد شرح تجرید الاعتقاد، چاپ هفتم، تهران، کتابفروشى اسلامیه،1372ش.
36
طاهری، حبیبالله، بررسی مبانی فرهنگ غرب و پیامدهای آن، قم، بوستان کتاب، 1383ش.
37
طباطبایى، محمدحسین، المیزان فى تفسیر القرآن، چاپ پنجم، قم، جامعه مدرسین، 1417ق.
38
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ، تفسیر المیزان (ترجمه)، چاپ پنجم، قم، دفتر انتشارات اسلامى، 1374ش.
39
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ، اصول فلسفه و روش رئالیسم، چاپ دوم، تهران، صدرا، 1364ش.
40
عابدی جعفری،حسین، معصومیمهر، حمیدرضا، مدیریت اسلامی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1392ش.
41
فخر الدین رازی، محمد، مفاتیح الغیب، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1420ق.
42
فراهیدى، خلیل بن احمد، کتاب العین، چاپ دوم، قم، نشر هجرت، 1410ق.
43
فیومرتون، ریچارد، معرفت شناسی، ترجمه جلال پیکانی، تهران، حکمت، 1390ش.
44
قائمینیا، علیرضا، قرآن و معرفتشناسی، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1392ش.
45
قدردان قراملکی، محمدحسن، خدا در تصور انسان، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1393ش.
46
کلینى، محمد بن یعقوب، کافی، قم، دار الحدیث، 1429ق.
47
گورمن، فیل، انگیزش و هیجان، مترجم ابوذر کرمی، تهران، دانژه، 1389ش.
48
مجلسى، محمدباقر ، بحار الأنوار، چاپ دوم، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1403ق.
49
محمدپور دهکردی،سیما، کرامت انسان از دیدگاه ملاصدرا و کانت، قم، بوستان کتاب، 1391ش.
50
مصباح یزدی، محمد تقی، اخلاق در قرآن (ج2)، تحقیق و نگارش محمدحسین اسکندری، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی؟رح؟، 1376ش.
51
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، به سوی خودسازی، چاپ دوم، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی؟رح؟، 1381ش.
52
مصطفوى، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، مرکز الکتاب للترجمة والنشر، 1402 ق.
53
مطهری، مرتضی، مجموعه آثار استاد شهید مطهرى،تهران، صدرا، 1390ش.
54
مغنیه، محمدجواد،تفسیر الکاشف، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1424ق.
55
مکارم شیرازی، ناصر، مدیریت و فرماندهی در اسلام، چاپ چهارم، قم، هدف، 1369ش.
56
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ، و همکاران، پیام قرآن، قم، مدرسه امام امیرالمؤمنین، 1367ش.
57
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ، تفسیر نمونه، چاپ سىودوم، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1374ش.
58
نصری، عبدالله، فلسفه آفرینش،چاپ دوم، قم، دفتر نشر معارف، 1386ش.
59
نوریس، کریستوفر، شناختشناسی مفاهیم کلیدی در فلسفه، ترجمه ناصرالدین علی تقویان، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، 1389.
60
واثق، قادرعلی، بررسی اصول حاکم بر سازماندهی از منظر قرآن کریم، قم، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی؟رح؟، 1393ش.
61
مقالات
62
بخشی، علیاکبر، «مبانی انگیزش از دیدگاه اسلام»، معرفت، ش50، ص71_ 56، 1380.
63
بشیری، ابوالقاسم، «نظریه انگیزش در اندیشه دینی» روانشناسی و دین، ش 26، ص39_ 60، 1393.
64
بیگدلی،عطاءالله، «مروری بر دیدگاههای مهم انسانشناختی و بررسی آثار حقوقی هر یک»، درآمدی بر علوم انسانی اسلامی، به اهتمام علیاصغر خندان، تهران، دانشگاه امام صادق؟ع؟.
65
ترکزاده، جعفر، زینعلی، فاطمه، «بررسی مقایسه ای رویکردهای غربی و اسلامی به انگیزش به سوی توسعه دانش بومی»، اسلام و مدیریت، ش2، 1391.
66
حسینی، سید حسین، «توسعه مدیریت انسانی الگوی انگیزش و کار در اسلام»، مشکوة، ش113، 1390.
67
سلطانی، محمدرضا، «درآمدی بر شناسایی نیازهای انسان از دیدگاه قرآن با تأکید بر برتری نیازهای معنوی در سلسله مراتب نیازها»، مدیریت اسلامی، ش5، 1392.
68
عالیپناه، علیرضا، «تاریخچه، مدعیات و لوازم نوپوزیتیویسم»، درآمدی بر علوم انسانی اسلامی، به اهتمام علیاصغر خندان، تهران، دانشگاه امام صادق7، 1388.
69
فؤاد عبدالله عمر، «انگیزش از دیدگاه اسلام و نقد نظریات انگیزش معاصر با استفاده از یک مدل انگیزشی که در سازمان مورد استفاده است»، نگرشی بر مدیریت در اسلام، مجموعه مقالات چهارمین سمینار بینالمللی مدیریت اسلامی، تهران، مرکز آموزشی مدیریت اسلامی، 1372.
70
محمدی، ابوالفضل، مزروعی، حسین، «تحلیل متون مدیریت اسلامی پیرامون انگیزش از منظر اسلام»، مجله علوم انسانی، ش65، 1385.
71
مصباح، مجتبی، «تأثیر ارزشها بر علوم انسانی»،مجموعه مقالات همایش مبانی فلسفی علوم انسانی (ج3)، مؤسسه آمورزشی و پژوهشی امام خمینی؟رح؟، 1391.
72
مهرابی، امیرحمزه، «انگیزش در اسلام مدل حلقههای متداخل»، مدیریت فرهنگ سازمانی، ش17،1387.
73
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی مبانی نظریه تفسیر تمثیلی
یکی از نگرشهای مطرح در مباحث زبان دین دیدگاه تمثیلی و نمادین بودن برخی از مسائل و گزارههای قرآن کریم میباشد؛ بر اساس این نظریه تفسیری، برخی از آیات قرآن دارای حقایق و معارفی هستند که باید با گذشتن از معنای ظاهری، به افقهای معنایی گستردهتری در درون ماجرای نقل شده دست یافت. پذیرفتن زبان تمثیل در قرآن هرگز به معنای راه یافتن امور خیالی، موهوم و عاری از حقیقت و واقعیت در قرآن نخواهد بود! این نظریه بر مبانی خاصی استوار است که موجب متفاوت شدن این نظریه با دیگر روشهای تفسیری گردیده است. لزوم گذر از تنگنای معنای حقیقی، نیازمندی به دلیل و قرینه، وجود معانی ماورایی و متعالی در قرآن، چند معنایی در آیات قرآن، سازگاری با ضوابط قطعی عقلی و شرعی، از مبانی مختص نظریه تفسیر تمثیلی بنا بر دیدگاه مفسران قرآن میباشد که در این جستار به واکاوی آنها خواهیم پرداخت.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_91173_ca7d82ad5c5864a7511b0c965aa7d811.pdf
2019-05-22
101
120
تفسیر تمثیلی
تفسیر نمادین
زبان قرآن
فهم قرآن
سید ابوالقاسم
حسینی زیدی
abolghasem.6558@yahoo.com
1
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی
AUTHOR
مهدی
عبادی
mahdi.ebadi.mail@gmail.com
2
دکترای مدرسی معارف اسلامی، دبیر گروه علوم قرآن و حدیث جامعة المصطفی مشهد مقدس
AUTHOR
قرآن کریم.
1
نهج البلاغه، تحقیق و شرح: محمّد عبده، اوّل، قم، دارالذخائر، 1412ق.
2
آخوند خراسانى، محمّدکاظم بن حسین، کفایة الأصول، اوّل، قم، موسسة آلالبیت «علیهمالسّلام»، 1409ق.
3
آل سعدى، عبدالرحمن بن ناصر، تیسیر الکریم الرحمن، دوّم، بیروت، مکتبة النهضة العربیه، 1408ق.
4
آمدی، علی بن محمّد، الإحکام فی اصول الأحکام، قاهره، مؤسسة الحلبی و شرکاه، 2008 م.
5
ابن جنی، أبی الفتح عثمان، الخصائص، تحقیق: محمّدعلی النجار، بیروت، دارالهدی للطباعة و النشر، بیتا.
6
ابن عاشور، محمّد بن طاهر، التحریر و التنویر، بیروت، مؤسسة التاریخ العربی، بیتا.
7
أبوحیان أندلسى، محمّد بن یوسف، البحر المحیط فى التفسیر، تحقیق: صدقی محمّد جمیل، بیروت، دارالفکر، 1420ق.
8
ابوزهره، محمّد، زهرة التفاسیر، اوّل، بیروت، دار الفکر، بیتا.
9
أبی السعود، محمّد بن محمّد، إرشاد العقل السلیم إلی مزایا الکتاب الکریم، اوّل، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1419ق.
10
أنصارى، مرتضى بن محمّدامین، فرائد الأصول، نهم، قم، مجمع الفکر الإسلامی، 1428ق.
11
بابایی، علی اکبر، عزیزی کیا، غلامعلی، روحانیراد، مجتبی، رجبی، محمود، روششناسی تفسیر قرآن: مبانی و روشهای تفسیر قرآن، قم، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، 1388ش.
12
بلاغى، سیّد عبدالحجة، حجة التفاسیر و بلاغ الإکسیر، اوّل، قم، حکمت، 1386ش.
13
پور رستمی، حامد، «وجوه و توسعه معنایی آیات قرآن در اندیشۀ علامه طباطبائی»، نشریه علمی _ پژوهشی قرآن شناخت، ش8، زمستان 1390ش.
14
جرجانى، عبدالقاهر بن عبدالرحمن، أسرار البلاغة فی علم البیان، تحقیق: عبدالحمید هنداوى، اوّل، بیروت، دارالکتب العلمیه، بیتا.
15
جوادی آملی، عبدالله، تسنیم، دوّم، قم، مؤسسة إسراء، 1379ش.
16
حسینى (ژرفا)، سیّدابوالقاسم، مبانى هنرى قصههاى قرآن، قم، دارالثقلین، 1378ش.
17
خرمشاهی، بهاءالدین، ذهن و زبان حافظ، تهران، معین، 1374ش.
18
حقى بروسوى، اسماعیل، تفسیر روح البیان، بیروت، دارالفکر، بى تا.
19
خطیب، عبدالکریم، القصص القرآنی فی منطوقه و مفهومه، بیروت، دارالمعرفه، بیتا.
20
خمینی، روح الله، آداب الصلاه، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى؟رح؟ ، 1372ش.
21
رازى، فخرالدین، مفاتیح الغیب، سوّم، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، 1420ق.
22
رشید رضا، محمّد، تفسیر المنار، دوّم، بیروت، دارالمعرفه، بیتا.
23
رضایی اصفهانی، محمّدعلی، درسنامه روشها و گرایشهاى تفسیرى، اوّل، قم، مرکز جهانى علوم اسلامى، 1382ش.
24
ـــــــــــــــــــــــــــــــ ، منطق تفسیر قرآن (1): مبانی و قواعد تفسیر، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، 1393ش.
25
زحیلى، وهبة بن مصطفی، المنیر فى العقیدة و الشریعة و المنهج، دوّم، بیروت، دارالفکر المعاصر، 1418ق.
26
زمخشرى، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، سوّم، بیروت، دارالکتاب العربی ،1407ق.
27
سکّاکی، یوسف بن أبی بکر، مفتاح العلوم، بیروت، دارالکتب العلمیه، بیتا.
28
سعیدی روشن، محمّدباقر، تحلیل زبان قرآن و روششناسی فهم آن، قم، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و پژوهشکده حوزه و دانشگاه، 1383 ش.
29
ـــــــــــــــــــــــــــــــ ، «حقیقتگروی، استراتژی اساسی در زبان قرآن»، مجله الهیات و حقوق، بهار 1383، ش11.
30
سیّد قطب، إبراهیم، فى ظلال القرآن، هفدهم، بیروت، دارالشروق، 1412ق.
31
ـــــــــــــــــ ، التصویر الفنى فى القرآن، بیروت، دارالشروق، 1415ق.
32
سیّدی، حسین، زیبایی شناسی آیات قرآن، اوّل، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1390ش.
33
شوکانى، محمّد بن علی، فتح القدیر الجامع بین الروایة و الدرایة من علم التفسیر، اوّل، بیروت، دار ابن کثیر، دارالکلم الطیب، 1414ق.
34
شیخ صدوق، أبی جعفر محمّد بن علی بن حسین، من لا یحضره الفقیه، تصحیح و تعلیق: علی أکبر غفاری، دوّم، قم، منشورات جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة، 1404ق.
35
صادقى تهرانى، محمّد، الفرقان فى تفسیر القرآن بالقرآن، دوّم، قم، انتشارات فرهنگ اسلامى، 1365ش.
36
صدرالدین شیرازى، محمّد بن ابراهیم، تفسیر القرآن الکریم، تحقیق: محمّد خواجوى، قم، دوّم، بیدار، 1366ش.
37
طالقانی، سیّد محمود، پرتوی از قرآن، چهارم، تهران، شرکت سهامى انتشار، 1362ش.
38
طباطبایى، سیّد محمّدحسین، المیزان فى تفسیر القرآن، پنجم، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه، 1417ق.
39
طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، با مقدمه محمّدجواد بلاغی، سوّم، تهران، انتشارات ناصر خسرو، 1372ش.
40
طبری، أبوجعفر محمّد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دارالمعرفه، 1393ق.
41
طیّب حسینی، سیّد محمود، «امین خولی و مؤلفههای تفسیر ادبی»، مجله مشکوة، ش99، تابستان 1387ش.
42
علیزمانی، امیرعباس، خدا، زبان و معنا، آیت عشق، 1381ش.
43
علوی مهر، حسین، روشها و گرایشهاى تفسیرى، اوّل، قم، اسوه، 1381ش.
44
عمید زنجانی، عباسعلی، مبانی و روشهای تفسیری، سوّم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1373ش.
45
عیّاشی، محمّد بن مسعود، تفسیر العیّاشی، تصحیح و تحقیق: سیّد هاشم رسولی محلاتی، تهران، المکتبة العلمیة الإسلامیة، بیتا.
46
فروردین، عزیزه، زیبایىشناسى هنرى در داستانهاى قرآن، دوّم، قم، دفتر عقل، 1387ش.
47
فضل الله، سیّد محمّد حسین، من وحی القرآن، دوّم، بیروت، دارالملاک للطباعة و النشر، 1419ق.
48
قرشى، سیّد على اکبر، أحسن الحدیث، سوّم تهران، بنیاد بعثت، 1377ش.
49
کلینی، محمّد بن یعقوب، الکافی، تعلیق و تصحیح: علی اکبر غفاری، سوّم، تهران، دارالکتب الإسلامیة، 1367ش.
50
مراغى، احمد بن مصطفی، تفسیر المراغى، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بیتا.
51
مصباح یزدی، محمّدتقی، قرآن در آیینه نهج البلاغه، قم، مجمع جهانی اهلبیت؟عهم؟، 1385ش.
52
مظفر، محمّدرضا، اصول الفقه، چهارم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، 1370ش.
53
معرفت، محمّدهادی، التفسیر و المفسّرون فی ثوبه القشیب، الجامعه الرضویه للعلوم الإسلامیه، مشهد مقدس، 1391ش.
54
ـــــــــــــــــــــــــــــــ، علوم قرآنی، قم، موسسه فرهنگی تمهید، 1378ش.
55
ـــــــــــــــــــــــــــــــ، نقد شبهات پیرامون قرآن کریم، ترجمه: علی اکبر رستمی و حسن حکیم باشی و حسن خرقانی، قم، مؤسسه فرهنگی التمهید، 1385 ش.
56
مغنیه، محمّدجواد، تفسیر الکاشف، اوّل، تهران، دارالکتب الإسلامیة، 1424ق.
57
مکارم شیرازی، ناصر، انوار الأصول، دوّم، قم، مدرسه الإمام علی بن أبی طالب؟ع؟، 1428ق.
58
ـــــــــــــــــــــــــــــــ، تفسیر نمونه، تهران، بیست و هفتم، دارالکتب الإسلامیه، 1383ش.
59
منتظری، حسینعلی، نهایة الاصول، اوّل، قم، انتشارات القدس، 1415ق.
60
مؤدب، سیّد رضا، مبانی تفسیر قرآن، قم، دانشگاه قم، ۱۳۸۶ش.
61
مولوی، جلالالدّین محمّد بن حسین بلخی، مثنوی معنوی، تهران، طلوع، 1381ش.
62
هادوی تهرانی، مهدی، مبانی کلامی اجتهاد در برداشت از قرآن کریم، اوّل، قم، مؤسسه فرهنگی خانه خرد، 1377ش.
63
ORIGINAL_ARTICLE
مفهوم شناسی و ویژگیهای «اولوا الالباب» بر اساس بافت آیات قرآن
اصطلاح «اولوا الالباب» از تعابیر ویژه در نظام معرفتی و اخلاقی قرآن کریم است که بندگان و مؤمنان برجستهای به آن توصیف شدهاند. مفسّران شیعه و سنی در تبیین و مصداقیابی این عبارت، نظرهای مختلفی دارند، از جمله صاحبان عقل، صاحبان عقلهای کامل و صاحبان عقلهای سالم. حال آنکه با تأمل در سیاق آیاتی که صفات اولوا الالباب را برمیشمارد، درمییابیم که دیدگاه مفسّران کامل نیست. بنابر یافتههای پژوهشی و بر اساس بافت آیات، «اولوا الالباب» کسانی هستند که معارف اصیل الهی را در عالیترین سطح آن پس از پیامبران و اولیای الهی، به دور از هر گونه ناخالصی و وسوسه و توهم، درک و دریافت میکنند. آنان افزون بر قدرت تشخیص حق از باطل، بهترین طریق را در مسیر اطاعت الهی برگزیده و همزمان اهل ذکر و تعقلاند و به موهبت حکمت رسیدهاند. بنابراین، تفسیر کردن «اولوا الالباب» به خردمندان، به معنای نادیده انگاشتن همۀ ابعاد شخصیت آنان است؛ چنین افرادی هم از نظر رویکردهای نظری از عقل کامل برخوردارند و هم در راستای کنش و کردار، به اوج بلوغ عقل عملی راه یافتهاند.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_91182_75bff903b37ba5d69a2561a39b9c2c45.pdf
2019-05-22
121
144
لبّ
اولوا الالباب
ذوی العقول
ویژگیهای اولوا الالباب
اولوالالباب در سیاق آیات
عبدالله
میراحمدی
mirahmadia@khu.ac.ir
1
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه خوارزمی
AUTHOR
طاهره
صادقی
azmts48@yahoo.com
2
سطح چهار حوزه علمیه رفیعة المصطفی
AUTHOR
قرآن کریم.
1
ابن اثیر، مبارک بن محمد، النهایة فی غریب الحدیث، قم، اسماعیلیان، 1367ش.
2
ابن حیون، قاضی نعمان مغربی، دعائم الاسلام و ذکر الحلال و الحرام و القضایا و الاحکام عن اهل بیت رسول الله9، قاهره، دارالمعارف، ۱۳۸۳ق.
3
ابن فارس، ابوالحسن احمد، معجم مقاییس اللغة، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1404ق.
4
ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار الفکر، 1414ق.
5
ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1419ق.
6
ابوالفتوح رازى، حسین بن على، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد، بنیاد پژوهشهاى اسلامى، بیتا.
7
ازهری، محمد بن احمد، تهذیب اللغه، بیروت، داراحیاء التراث العربی، بیتا.
8
آلوسى، محمود بن عبدالله، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1415ق.
9
ایازی، محمدعلی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بیتا.
10
بیضاوى، عبدالله بن عمر، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، 1418ق.
11
تسترى، سهل بن عبدالله، تفسیر التسترى، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1423ق.
12
تفلیسى، حبیش بن ابراهیم، وجوه قرآن، تهران، دانشگاه تهران، 1371ش.
13
ثعالبی، عبدالرحمن بن محمد، تفسیر الثعالبی المسمّی بالجواهر الحسان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بیتا.
14
جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح - تاج اللغه و صحاح العربیه، بیروت، دار العلم للملایین، 1410ق.
15
حسینی زبیدی، محمد مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، مکتبة الحیاة، بیتا.
16
دهقان، اکبر، نسیم رحمت تفسیر قرآن کریم، قم، نشر حرم، 1387ش.
17
راغب اصفهانى، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن، تصحیح صفوان عدنان داوودى، دمشق، دار القلم _ الدار الشامیة، 1412ق.
18
رجبی، محمود، روش تفسیر قرآن، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1388ش.
19
رخشاد، محمدحسین، در محضر علامه طباطبایی، قم، نهاوندی، 1380ش.
20
زاهدی، مرتضی، عقل ناشناختهترین گنجینۀ انسان، تهران، مؤسسۀ فرهنگی قرآن و عترت صابره؟عهم؟، 1391ش.
21
شریف لاهیجی، محمد بن علی، تفسیر شریف لاهیجی، تهران، داد، 1373ش.
22
صدرالدین شیرازى، محمد بن ابراهیم، شرح أُصول الکافی، تهران، مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1383ش.
23
صدوق، محمد بن علی، معانی الاخبار، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۷۹ق.
24
طباطبایى، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، 1390ق.
25
طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، 1372ش.
26
طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین، تهران، مرتضوى، 1375ش.
27
طوسى، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بیتا.
28
طیبحسینی، محمود، درآمدی بر دانش مفردات قرآن، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1395ش.
29
طیب، عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران، اسلام، 1369ش.
30
عسکری، حسن بن علی، التفسیر المنسوب الی الامام الحسن العسکری. قم، مدرسة الامام المهدی، ۱۴۰۹ق.
31
فخر رازى، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، 1420ق.
32
فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، قم، هجرت، 1410ق.
33
فیض کاشانی، محسن، التفسیر الصافی، قم، مؤسسة الهادی، ۱۴۱۶ق.
34
قرائتى، محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگى درسهایى از قرآن، 1388ش.
35
قمى مشهدى، محمد بن محمدرضا، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، 1368ش.
36
کاشانى، فتحالله بن شکرالله، خلاصۀ منهج الصادقین، تهران، اسلامیه، 1363ش.
37
کلینی رازی، ابوجعفر محمد بن یعقوب، کافی، تصحیح، مقابله و تعلیق علیاکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1350ش.
38
گنابادى، سلطان محمد، تفسیر بیان السعادة فى مقامات العبادة، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، 1408ق.
39
مجلسی، محمدباقر بن محمد تقی، بحار الانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1403ق.
40
معرفت، محمدهادى، التفسیر الأثری الجامع، قم، مؤسسۀ فرهنگى انتشاراتى التمهید، 1387ش.
41
مقاتل بن سلیمان، تفسیر مقاتل بن سلیمان، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بیتا.
42
مکارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، 1371ش.
43
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، قرآن کریم ترجمۀ آیتالله مکارم شیرازی، قم، مدرسه امام علی بن ابیطالب؟ع؟، 1389ش.
44
هاشمى رفسنجانى، اکبر، تفسیر راهنما، قم، بوستان کتاب، ۱۳۶۱ش.
45