ORIGINAL_ARTICLE
مدیریت خانواده در قرآن
قرآن کریم در آیات 34 و 35 سوره نساء دربارۀ مدیریت خانواده و روابط زن و شوهر و تکلیف و وظایف آنها و نزدیکان آنان مطالب آموزندهاى دارد که حائز اهمیت مىباشد. در آیات یادشده تفسیر با فقه و کلام به هم پیوند خورده و مباحث متعددی را ایجاد کرده است.ابتدا خداوند مدیریت را بر عهده مرد معرفى کرده، دو سبب براى آن بیان مىنماید و بعد از آن هم به دو ویژگى همسران شایسته اشاره مىفرماید و سرانجام شیوه برخورد با زنان سرکش و ناشایست را در سه مرحله اندرز و قهر و تنبیه بیان مىنماید.موضوع «ضرب» عنوانى است که سبب اعتراض مخالفان گردیده و ایجاد شبهه براى افراد کماطلاع کرده است.در این مقاله ضمن بیان دقایقى از آیه مبارکه، موضوع مذکور با توجه به اطراف و جوانب حکم آن، که بیانگر عدالت حقوقى است و سبب پیشگیرى از دلسردى و طلاق مىشود بررسى گردیده و به مهر و محبتى که باید فرد نسبت به همسر خویش داشته باشد اشارت رفته است.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_95659_f0c0b32571b7559066c0bd975ad75f00.pdf
2016-09-21
13
32
مدیریت خانواده
روابط زناشویی
محمدهادی
عبد خذایی
abdekhodaei@gmai.com
1
عضو مجلس خبرگان رهبری
AUTHOR
1. نهج البلاغه.
1
2. خمینى، سید روحاللّه، تحریر الوسیله، مطبعة الآداب، نجف اشرف، چاپ دوم: 1390ق.
2
3. راغب اصفهانى، حسین بن محمّد، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودى، دمشق _ دارالقلم، بیروت _ دارالشامیه، 1412ق.
3
4. رضا، محمّدرشید، تفسیر المنار، دار المعرفه، بیروت، بىتا.
4
5 . طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، کتابخانه آیةاللّه العظمى مرعشى نجفى، قم، 1403ق.
5
6. فاضل مقداد، مقداد بن عبداللّه، کنز العرفان فى فقه القرآن، مرتضوى، تهران، 1343.
6
7. فخر رازى، محمّد بن عمر، مفاتیح الغیب (التفسیر الکبیر)، دار احیاء التراث العربى، بیروت بىتا.
7
8 . گروه نویسندگان، الأسرة فى رحاب القرآن و السنّه، با اشراف دکتر محمّدهادى عبدخدایى، بنیاد پژوهشهاى اسلامى، مشهد، چاپ دوم: 1391 ش/ 1434ق.
8
9. مجلسى، محمّدباقر، بحار الانوار، دار احیاء التراث العربى، بیروت، چاپ سوم: 1403ق.
9
10. معرفت، محمّدهادى، شبهات و ردود، مؤسسه التمهید، 1423ق.
10
11. نجفى، محمّدحسن، جواهر الکلام، تحقیق مؤسسة النشر الاسلامى، قم، 1417ق.
11
ORIGINAL_ARTICLE
کاوشی در پیوستگی قول و عمل، در نهجالبلاغه
مبانی نظری مکتب اسلام در تمام ابعاد حیات بشری، سبک زندگی ویژهای را به نمایش میگذارد که با پیادهسازی آن، سعادت دنیوی و اخروی همگان تضمین خواهد شد. از جمله مبانی نظری اسلامی، مبانی اخلاقی است که یکی از ضروریترین گزارههای آن، «قول توأم با عمل» میباشد. امیرمؤمنان علی(ع) همواره بر پایبندی به این اصل مهم، توصیه فرمودند. این پژوهش با عنایت به این مهم، با روش توصیفی- تحلیلی، اصل «پیوستگی قول و عمل» را ضمن بیان اشارات صریح و غیرصریح امام علی(ع) در نهج البلاغه، مورد واکاوی قرار داده و سپس، ضرورت آن را تبیین کرده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که قِوام و نیز حفظ سلامت تمامی حوزههای زندگی بشری اعم از حوزه علمی، دینی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، منوط به رعایت اصل اخلاقی «همراهی قول و عمل» و نهادینهشدن آن در جامعه میباشد. پایبندی عملی افراد نسبت به تعهدات اجتماعی، سیاسی و تجاری، راهکار بسیار مناسبی برای نهادینهشدن آن است.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_95661_31090b0087e4d93c680b6d149fc404a9.pdf
2016-09-21
33
52
امام علی(ع)
علم
عمل
گفتار
نهجالبلاغه
زینبالسادات
حسینی
z.hosseini@umz.ac.ir
1
استادیار دانشکده الهیات دانشگاه مازندران
AUTHOR
هاجر
اسدی
salamasaditheology87@yahoo.com
2
دانشجوی دکتری دانشگاه الزهرا
AUTHOR
1. قرآن کریم.
1
2. نهجالبلاغه، ترجمۀ محمد دشتی، مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمؤمنین7، قم، چاپ دوم، 1384ش.
2
3. بحرانى، ابنمیثم، شرح نهج البلاغه، ترجمۀ قربانعلی محمدىمقدم و علیاصغر نوایى، بنیاد پژوهشهای اسلامی، مشهد، 1417ق.
3
4. پرسته، مصطفی، «هماهنگی قول و فعل حاکمان مسلمان و تأثیر آن بر جامعه از دیدگاه امیرالمؤمنین علی7»، مجلۀ فروغ وحدت، س 7، ش 26، 1390ش.
4
5. عبادی نیک، علیاکبر؛ حمیدرضا، رضانیا، «ارزیابی نگاه عمل گرایانه به دین»، دانشکدۀ علوم حدیث، قم، 1391ش.
5
6. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ترجمۀ سیدجواد مصطفوى، کتابفروشى علمیه اسلامیه، تهران، بیتا.
6
7. کیان، حسین؛ سید محمد میردامادی؛ سید محمدمهدی جعفری، عملگرایی و نقش آن در ساختار جامعه از دیدگاه امام علی7 با تکیه بر نهج البلاغه، دانشگاه پیام نور، دانشکدۀ الهیات و علوم اسلامی، 1391ش.
7
8. مجلسى، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، اسلامیه، تهران، بیتا.
8
9. مطهرى، مرتضی، مجموعه آثار استاد شهید مطهرى _ (حکمتها و اندرزها (1و 2))، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، مجموعه نرمافزارهای نور، اولین مجموعه، قم، بیتا.
9
10. مقدسنیا، سید محمد و محمدمهدی محمدی، آداب معاشرت، مرکز تحقیقات اسلامی سپاه، 1377ش.
10
11. مکارم شیرازى، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین؛ شرحى تازه وجامع بر نهج البلاغه، نرمافزار المکتبة الشامله، بیتا.
11
12. منتظری، حسینعلی، درسهایی از نهج البلاغه، انتشارات سرایی، تهران، 1382ش.
12
13. هادیزاده، محمدرضا و سیدحسن سید محمدی شال، حکمتهای نهج البلاغه، نشر تابان، تهران، چاپ دوم، 1386ش.
13
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیلی بر معناشناسی واژه «کَبَد» در قرآن
با رواج رویکرد معناشناسی در مطالعات قرآنی، شیوهای نوین در این عرصه پدید آمده است. هدف این شیوه، اکتشاف معنایی است جامع که در لایههای متن نهفته شده است. این مقاله با استفاده از روش ایزوتسو و تکمیل آن در بخشهای ارتباط آیات در محدوده سوره و در قرآن، نخست واژه «کَبَد» را از منظر لغوی و سپس معناشناسی بررسی کرده است. نویسنده با استفاده از واژگانِ با معنای نزدیک، متضاد و موازنه ساختاری متن، در چند مرحله آن را تجزیه و تحلیل نموده و به این نتیجه رسیده است که مغایر مفهوم متداول واژه کَبَد، این واژه معنای منفی در بر ندارد و به محدودیتهای عالم ماده و حکمت الهی در اختیار انسان اشاره دارد.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_95666_cd67277417170d4e62d5b5d7d22d06c0.pdf
2016-09-21
53
72
معناشناسی قرآن
معناشناسی کَبَد
کدح
اختیار انسان
ایزوتسو
احمد
اسدی
assadi.ahmad@yahoo.com
1
دانشجوی دکتری، دانشگاه علوم و معارف قرآن قم و استاد دانشکده مطالعات تطبیقی قرآن شیراز
AUTHOR
محبوبه
غلامی
m91gholami@gmail.com
2
کارشناس ارشد، دانشگاه علوم و معارف قرآن
LEAD_AUTHOR
معصومه
غلامی
gholami.massomeh66@gmail.com
3
کارشناس ارشد، دانشگاه علوم و معارف قرآن
AUTHOR
قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، دارالقرآن الکریم، قم، چاپ دوم، 1373ش.
1
نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، دفتر تبلیغات اسلامی، قم، چاپ 46، 1389ش.
2
ابن منظور، محمد بن مکرم،لسان العرب، دارصادر، بیروت، 1414ق.
3
آلوسى، سیدمحمود، روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم، تحقیق على عبدالبارى عطیه، دارالکتب العلمیه، بیروت، چاپ اول، 1415ق.
4
اختیار، منصور، معناشناسی، سازمان تبلیغات اسلامی، تهران، 1348ش.
5
البرزی، پرویز، مبانی زبانشناسی متن، امیرکبیر، تهران، 1386ش.
6
ایزوتسو، توشیهیکو، خدا و انسان در قرآن، ترجمۀ احمد آرام، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، چاپ چهارم، 1368ش.
7
بانوی اصفهانی، سیده نصرت امین، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، نهضت زنان مسلمان، تهران، 1361ش.
8
دینپرست، منوچهر، «زائر مشرقی» (تأملی بر آثار و اندیشههای توشی هیکو ایزوتسو)، مجله اخبار ادیان ش 6، اسفند 1382ش.
9
10. راد، علی، مبانی کلامی امامیه در تفسیر قرآن، سخن، تهران، 1390ش.
10
11. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، معجم الفاظ قرآن، تحقیق صفوان عدنان داودی، دارالقلم، دمشق، 1412ق.
11
12. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، المفردات فی غریب القرآن، دمشق _ بیروت، دارالعلم _ الدار الشامیه، 1412ق.
12
13. زمخشری، محمود بن عمر، الکشّاف عن حقائق غوامض التنزیل، دارالکتب العربیه، بیروت، چاپ سوم، 1407ق.
13
14. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرّسین حوزه علمیه قم، قم، چاپ پنجم، 1417ق.
14
15. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ المیزان فى تفسیر القرآن، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی همدانی، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ پنجم، 1374ش.
15
16. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، دار الاسوه، تهران، چاپ اول، 1416ق.
16
17. عسکری، ابیهلال، معجم الفروق اللغویه، تحقیق محمد ابراهیم سلیم، دارالعلم والثقافة، قاهره، 1414ق.
17
18. فراهیدی، خلیل بن احمد، ترتیب کتاب العین، تحقیق مهدی مخزومی، اسوه، تهران، 1414ق.
18
19. رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، دار احیاء التراث العربی، بیروت، چاپ سوم، 1411ق.
19
20. فیروزآبادی، مجدالدین محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1411ق.
20
21. قرشی، سید علیاکبر، أحسن الحدیث، بنیاد بعثت، تهران، 1377ش.
21
22. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، قاموس قرآن، دار الکتب الإسلامیه، تهران، 1371ش.
22
23. کاشانی، ملامحسن، تفسیر الصافی، انتشارات الصدر، تهران، چاپ دوم، 1415ق.
23
24. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، اسلامیه، تهران، چاپ دوم، 1362ش.
24
25. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار الجامعة لدرر الاخبار الائمة الاطهار، بىنا، تهران، بیتا.
25
26. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران، 1361ش.
26
27. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، دارالکتبالإسلامیه، تهران، چاپ اول، 1374ش.
27
ORIGINAL_ARTICLE
نفی مطلقانگاری امنیت در آموزههای اسلامی
امنیت و زندگی دور از بیم و هراس در عرصههای مختلف زندگی از بدیهیترین و اساسیترین حقوق انسان است. نه هیچ عالم و صاحب اندیشهای در آن تردید دارد و نه هیچ مکتب و نظام حقوقی آن را انکار کرده است، اما باید دید آیا امنیت، مطلق است و آیا آموزههای اسلامی این مطلقانگاری در امنیت را برمىتابد؟ یا اینکه بسته به شرایط و رفتار افراد، امنیت نسبت به آنان متفاوت خواهد بود؟این پژوهش بر آن است با مراجعه به قرآن، روایات و فقه شیعی، این موضوع را واکاود و به این سؤال پاسخ دهد. از اینرو، پس از مفهومشناسی، بیان ضرورت و اهمیت و نیز اشاره به پیشینۀ امنیت، این موضوع را پی گرفته است و در نهایت ثابت کرده که ایدۀ مطلقانگاری امنیت، ایدهای ناصواب است و در حقیقت مانعی بزرگ بر سر راه تحقق امنیت و نهادینه شدن آن در جامعه مىباشد.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_95677_470feac5396bc915454d1f3d5604e0a6.pdf
2016-09-21
73
83
قرآن
آموزههای اسلامی
امنیت
بیهراسی
مطلقانگاری امنیت
محمدحسن
خزاعی
khazaei@gmail.com
1
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد
AUTHOR
رضا
وطندوست
vatandoust.r@gmail.com
2
پژوهشگر بنیاد پژوهشهای اسلامی و مدرّس حوزه و دانشگاه
LEAD_AUTHOR
قرآن کریم.
1
ابن منظور الافریقی المصری، جمال الدین محمد، لسان العرب، نشر ادب الحوزه، قم، 1405ق.
2
پرتو، ابوالقاسم، واژهیاب، اساطیر، تهران، 1373ش.
3
تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم، شرح جمال الدین محمد خوانساری، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، 1366ش.
4
حرّ عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعه، دار احیاء التراث العربی، بیروت، چاپ پنجم، 1403ق.
5
حلّی، حسن بن یوسف مطهر، نهایة الاحکام فی معرفة الاحکام، اسماعیلیان، قم، چاپ دوم، 1410ق.
6
حلّی، نجم الدین جعفر بن حسن، مختصر النافع، مؤسسۀ بعثت، تهران، چاپ سوم، 1410ق.
7
خمینی، روحالله، تحریر الوسیله، اعتماد، تهران، چاپ چهارم، 1403ق.
8
دهخدا، علیاکبر، لغتنامه، تهران، 1330ش.
9
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، دار المعرفه، بیروت، بىتا.
10
سیوطی، جلال الدین، الجامع الصغیر، دارالفکر، بیروت، 1401ق.
11
طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1365ش.
12
عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، امیر کبیر، چاپ اول، تهران، 1367ش.
13
عمید، حسن، فرهنگ عمید، امیر کبیر، تهران، 1369ش.
14
فیض الاسلام، علینقی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، بیجا و بیتا.
15
فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، مکتبة اللبنان، بیروت، 1987ق.
16
قاضی تمیمی، نعمان بن محمد، دعائم الاسلام، آلالبیت، قم، 1385ق.
17
کاشف الغطاء، محمدحسین، تحریر المجله، الحیدریه، نجف، 1359ق.
18
کاظمی، علی اصغر، روابط بین الملل در تئوری و عمل، نشر قوس، تهران، 1352ش.
19
کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، دار التعارف، چاپ سوم، بیروت، 1401ق.
20
محقق داماد، سید مصطفی، قواعد فقه، مرکز نشر علوم اسلامی، قم، 1429ق.
21
مصطفوى، محمد کاظم، القواعد، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرّسین، چاپ سوم، قم، 1417ق.
22
معین، محمد، فرهنگ معین، امیر کبیر، تهران، 1360ش.
23
نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1365ش.
24
ORIGINAL_ARTICLE
معنای واژه «ص-ل-ح» و مشتقات آن در قرآن
یکی از عوامل برداشت صحیح از آیات قرآن، شناخت معانی واژه های آن می باشد. در این کار باید به عرف خاص و معانی معهودی که در قرآن برای برخی الفاظ است توجه شود. از طرفی الفاظ قرآن کریم بر معانی رایج آنها در عصر نزول حمل شود. دراین پژوهش، در بارۀ معنای واژه «ص_ ل_ ح» و مشتقات آن در قرآن بحث شده است. از بررسی و جمعبندی مطالبی که در کتابهای لغت و تفسیر در بارۀ واژه «ص_ ل_ ح» و مشتقات آن گفته شده است، و همچنین توجه به مجموع آیاتی که در آنها این کلمات به کار رفته است، مىتوان گفت که واژه «ص_ ل_ ح» به معنای شایستگی است. واژه مزبور و مشتقات آن در قرآن نیز شاید به این معنا آمده است که وقتی هدفهای انسان را در نظر میگیریم، اگر فردی یا عملی یا رابطهای شایستگی داشت؛ یعنی ویژگیهایی داشت که بتواند هدف مورد نظر انسان را تأمین نماید، این واژه بر آن اطلاق میشود. حال گاهی دربارۀ اهدافی غیر از هدف و کمال نهایی انسان مطرح میشود، و گاهى دربارۀ هدف و کمال نهایی انسان.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_95922_e4aefb838da5edcade24faee5839245a.pdf
2016-09-21
84
99
صلح
قرآن
معنا شناسى
شایستگى
مجید
صالحی
salehibirjandi@gmail.com
1
استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه هنر تهران
AUTHOR
1. آل سعدى، عبدالرحمان بن ناصر، تیسیر الکریم الرحمن، مکتبة النهضة العربیة، بیروت، 1408ق.
1
2. ابن عاشور، محمد بن طاهر، التحریر و التنویر، بیجا، بىتا.
2
3. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، دار صادر، بیروت، 1414ق.
3
4. ابوالفتوح رازى، حسین بن على، روض الجنان و روح الجنان فى تفسیر القرآن، بنیاد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى، مشهد، 1408ق.
4
5. بیضاوى، عبدالله بن عمر، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، دار احیاء التراث العربى، بیروت، 1418ق.
5
6. جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، مرکز نشر اِسراء، قم، 1388ش.
6
7. حقى بروسوى، اسماعیل، تفسیر روح البیان، دارالفکر، بیروت، بىتا.
7
8. خمینى، سید مصطفى، تفسیر القرآن الکریم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى، تهران، 1418ق.
8
9. راغب اصفهانى، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، دارالعلم الدار الشامیة، دمشق، 1412ق.
9
10. سمرقندى، نصربن محمد بن احمد، بحرالعلوم،بیجا، بىتا.
10
11. شریف لاهیجى، محمد بن على، تفسیر شریف لاهیجى، دفتر نشر داد، تهران، 1373ش.
11
12. طباطبایى، محمد حسین، تفسیر المیزان(ترجمه)، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرّسین حوزه علمیه قم، قم، 1374ش.
12
13.طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، انتشارات ناصر خسرو، تهران، 1372ش.
13
14. طریحى، فخر الدین، مجمع البحرین، کتابفروشى مرتضوى، تهران، 1375ش.
14
15. طنطاوى، سید محمد، التفسیر الوسیط للقرآن الکریم، بیجا، بىتا.
15
16. طوسى، محمد بن حسن، التبیان فى تفسیر القرآن، دار احیاء التراث العربى، بیروت، بىتا.
16
17. طیب، سید عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، انتشارات اسلام، تهران، 1378ش.
17
18. فراهیدى، خلیل بن احمد، کتاب العین، انتشارات هجرت، قم، 1410 ق.
18
19. فضل الله، سید محمد حسین، تفسیر من وحى القرآن، دار الملاک للطباعة و النشر، بیروت، 1419 ق.
19
20.فیض کاشانى، ملا محسن، تفسیر الصافى، انتشارات الصدر، تهران، 1415ق.
20
21. فیومى، احمد بن محمد، المصباح المنیر، بیجا، بىتا.
21
22. قرشى، سید على اکبر، قاموس قرآن، دار الکتب الإسلامیه، تهران، 1371 ش.
22
23. کاشانى، ملا فتح الله، تفسیر منهج الصادقین فى الزام المخالفین، کتابفروشى محمد حسن علمى، تهران، 1336 ش.
23
24. مدرّسى، سید محمد تقى، من هدى القرآن، دار محبّى الحسین، تهران، 1419 ق.
24
25. مراغى، احمد بن مصطفى، تفسیر المراغى، دار احیاء التراث العربى، بیروت، بیتا.
25
26. مصطفوى، حسن، التحقیق فى کلمات القرآن الکریم، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران، 1360 ش.
26
27. _________________، تفسیر روشن، مرکز نشر کتاب، تهران، 1380 ش.
27
28. مغنیه، محمد جواد، تفسیر الکاشف، دار الکتب الإسلامیه، تهران، 1424 ق.
28
29. نجفى خمینى، محمد جواد، تفسیر آسان، انتشارات اسلامیه، تهران، 1398 ق.
29
ORIGINAL_ARTICLE
نگاه رجال مکتب حدیثی قم به «حدیث صحیح و ضعیف»
حدیث صحیح نزد محدّث و محقق معیارهایی دارد که به کمک آن از حدیث غیرصحیح وضعیف جدا میشود. این معیارها نزد محدّثان پیشین با معیارهایی که نزد متاخرین موجود بوده است، تفاوتهایی قابل توجه پیشین دارد. این تفاوت ها به واسطه شواهد و قرائنی است که نزد هر یک از این دو گروه قرار گرفته است؛ بسیاری از شواهد و قرائن گروه اوّل امروزه نزد گروه دوم موجود نیست؛ همین امر سرمنشأ اختلاف نظر بین آن دو راجع به حدیث صحیح و ضعیف قلمداد میشود. در این نوشتار ضمن تبیین جایگاه حدیث صحیح و ضعیف نزد محدّثان متقدم و متأخر و شیوه برخورد آن ها با این دو دسته از اخبار، دیدگاه شیخ کلینى و صدوق دو تن از برجستهترین دست پروردههای مکتب حدیثی قم _ پیرامون حدیث صحیح و ضعیف در حوزههای مختلف فقهی، کلامی و تفسیری مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_95944_624b609606a43bc2ad7a7ba46129cf11.pdf
2016-09-21
100
119
آسیب شناسی حدیث
مکتب حدیثی قم
حدیث صحیح
حدیث ضعیف شیخ کلینى
شیخ صدوق
مرتضی
فلاح زاده
mortezafallahzade@qom.ac.ir
1
دانشجوى دکترى علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه قم
AUTHOR
قرآن کریم
1
ابن بابویه، محمد بن حسن (شیخ صدوق)، من لایحضره الفقیه، تصحیح علی اکبر غفاری، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه، قم، چاپ دوم، بی تا.
2
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، عیون اخبار الرضا7، تصحیح حسین اعلمی، مؤسسة الاعلمی، بیروت، چاپ اول، 1404 ق.
3
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، علل الشرائع، با مقدمه سید محمد صادق بحرالعلوم، منشورات کتابخانه حیدریه، نجف، 1385 ش.
4
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، المقنع، مؤسسه امام هادی، قم، چاپ اول، 1415 ق.
5
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، التوحید، تحقیق سید هاشم حسینی تهرانی، قم، 1387 ق.
6
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، کتاب النبوه، تنقیح و تصحیح مؤسسة الضحی و الثقافیه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، چاپ اول، 1381 ش.
7
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، الاعتقادات، تحقیق عصام عبدالسید، دارالمفید للطباعة و النشر، بیروت، چاپ دوم، 1414 ق.
8
ابن غضائری، احمد بن الحسین، رجال ابن غضائری، تحقیق سید محمد رضا حسینی جلالی، دارالحدیث، قم، چاپ اول، 1422 ق.
9
10.بنداری، عبدالغفار سلیمان و سید حسن کسروى، موسوعة رجال الکتب التسعة، دارالکتب العلمیة، بیروت، چاپ اوّل، 1413 ق.
10
11.بهائی، محمد بن الحسین، مشرق الشمسین، تحقیق سید محمد مهدی رجائی، بنیاد پژوهشهاى اسلامى، مشهد، چاپ اول، 1414 ق.
11
12.بهبودی، محمدباقر، صحیح الکافی، دارالاسلامیة، بیجا، چاپ اوّل، 1401 ق.
12
13.حسین پوری، امین، حدیث ضعیف، مؤسسۀ علمی و فرهنگی دارالحدیث، قم، 1392 ش.
13
14.خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال خوئی، نشر الثقافة الإسلامیه، چاپ پنجم، 1413 ق.
14
15.دلبری، سید علی، آسیبشناسی فهم حدیث، انتشارات دانشگاه علوم رضوی، مشهد، چاپ اوّل، 1391 ش.
15
16.سیدرضی، نهج البلاغه، تحقیق صبحی صالح، مرکز مباحث اسلامی، قم، 1395 ق.
16
17.شهید ثانی، زین الدین بن علی، الرعایة فی علم الدرایه، تحقیق عبدالحسین محمد علی بقال، کتابخانه آیةالله العظمى مرعشی نجفی، قم، 1413 ق.
17
18.صدر، سید حسن، نهایة الدرایه، تحقیق ماجد الغرباوی، نشر مشعر، قم، بی تا.
18
19.الفضلی، عبدالهادی، اصول الحدیث، مؤسسه ام القری، بی جا، چاپ دوم، 1416 ق.
19
20.کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چاپ پنجم، 1363 ش.
20
21.مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، تحقیق محمد رضا مامقانی، مؤسسة آل البیت، قم، چاپ اوّل، 1411 ق.
21
22.مجلسی، محمد تقی، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، تحقیق سیدحسین موسوی کرمانی، علی پناه اشتهاردی و سید فضل الله طباطبائی، مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشان پور، قم، چاپ دوم، 1406 ق.
22
23.مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، مؤسسة الوفا، بیروت، چاپ دوم، 1403 ق.
23
24.مفید، محمد بن محمد بن نعمان، تصحیح الاعتقادات الإمامیه، تحقیق حسین درگاهی، دارالمفید، بیروت، چاپ دوم، 1414 ق.
24
25.نجاشی، احمد بن علی، رجال نجاشی، تحقیق سید موسی شبیری زنجانی، مؤسسۀ نشر اسلامی، قم، چاپ پنجم، 1416 ق.
25
26.برنامه نرم افزاری درایة النور، نسخه 2/1، بخش معرفی کافی، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور).
26