ORIGINAL_ARTICLE
امام مهدی(ع) دهمین خلیفۀ پیامبر اسلام (ص) در روایات اهل سنّت
این نوشتار برپایۀ احادیثى که همه در صحاح و مسانید اهل سنت ذیل آیه 12 سورۀ مائده آمده نوشته شده است و این حقیقت را بیان مىکند که بعد از پیامبر اکرم اسلام(ص) همانند نقباى بنىاسرائیل دوازده تن نقیب و سرپرست خواهد آمد که آخرین آنان حضرت مهدى(عجل الله فرجه) است.آنچه در این پژوهش بیشتر جلب توجّه مىکند این است که دانشمندانى مشهور از آنان خواستهاند شمار 12 تن خلیفه را با خلفاى حاکمان اموى یا عباسى تطبیق دهند ولى موفق نشدهاند. تأمّل و حقیقتجویى، صحت باور شیعه را در این زمینه معلوم مىکند.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_96117_ba27a901fe67b0030b569312ea1f9201.pdf
2016-06-20
15
24
امام مهدی(ع)
روایات اهل سنت
جانشینان پیامبر(ص)
دوازدهمین خلیفه
محمد مهدی
رکنی یزدی
1
سردبیر و مدیر مسئول
AUTHOR
عبدالکریم
عبداللّهی
abdolahi@um.ac.ir
2
استاد دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازى. 1387ش.
1
ابن ابىداود، سلیمان بن اشعث سِجْستانىّ (202 _ 275ق)، دارالکتب العلمیة، بیروت، 1426ق.
2
ابن اثیر جَزَرىّ شافعى، ابوالحسن علىّ بن محمّد (555 _ 630 یا 638 ق)، الکامل فى التاریخ، بیروت، دار صادر، 1403ق.
3
ابن بابویه، محمّد بن على (شیخ صدوق)، کمال الدین و تمام النعمة، ترجمه منصور پهلوان، دار الحدیث، 1380ش.
4
ابن حَجَر عسقلانى، احمد بن على (773 _ 852 ق)، تهذیب التهذیب (دورۀ ده جلدى)، دار الفکر، 1415ق.
5
ابن کثیر قرشى، دمشقى حافظ، عمادالدین ابوالفداء اسماعیل بن کثیر (701_ 774ق)،تفسیر القرآن العظیم، دارالقرآن، بیروت، بىتا.
6
ابن منظور، لسانُ العرب، نسقه و علَّق علیه على شیرى، دار احیاء التراث العربى، بیروت، 1408ق.
7
احمد بن حنبل شیبانى (164 _ 241ق)، المُسْنَد (دوره 6 جلدى)، المکتب الاسلامى، دار صادر.
8
بخارى، ابوعبداللّه محمّد بن اسماعیل (164_ 256ق)، صحیح البخارى، دارالکتب العلمیة، بیروت، 1425ق.
9
ترمذىّ، ابوعیسى محمّد بن عیسى بن سورة (209_ 279 ق)، دارالکتب العلمیة، بیروت، 1424ق.
10
سهانفورى، شیخ احمد، (م 1346 ق)، بَذْل المجهود فى حلّ سُنَن ابىداود، تعلیق محمّد زکریا بن یحیى الکاندهلوى، دارالکتب العلمیة، بیروت، بىتا.
11
سیوطى، حافظ جلالالدین عبدالرحمان بن ابىبکر (849 _ 911 ق)، تاریخ الخلفاء، تعلیق محمود ریاض الحلبى، دارالمعرفة، بیروت، بىتا.
12
طباطبایى، سیدمحمّدحسین، المیزان فى تفسیر القرآن، مؤسسة الأعلمى للمطبوعات، بیروت، بىتا.
13
على حسن عبدالقادر، نظرة عامة فى تاریخ الإسلامى، دارالکتب الحدیثة، چاپ سوم، بىتا.
14
مُتّقى هندى، علاءالدین، علىّ مُتّقى بن حِسام الدین (م 975ق)، کنز العُمّال فى سُنَن الأقوال و الأفعال، مؤسّسة الرسالة، بیروت، 1409ق.
15
مسعودى، ابوالحسن علىّ بن حسین بن على (287 _ 346 ق)، مُروج الذَّهَب و معادن الجوهر، تحقیق محمّد مُحیىالدین عبدالحمید، چاپ مصر، 1384ق/ 1964م.
16
مُسلم نیشابورى، ابوالحسین مُسلم بن حَجّاج (206 _ 261 ق)، صحیح مُسلم، دارالکتب العلمیة، بیروت، 1427ق.
17
نُعَیم بن حَمّاد مَروَزِى، ابوعبداللّه (م 228 ق)، الفتن و الملاحم، (خطّى).
18
یعقوبى، احمد بن ابىیعقوب (ابن واضح یعقوبى _ م 284ق.) تاریخ یعقوبى، ترجمه محمّد ابراهیم آیتى، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران، 1356ش.
19
ORIGINAL_ARTICLE
مطالعۀ سبک شناختی واژههای گناه در قرآن
بررسی شیوههای کاربرد واژههای قرآن میتواند شناخت بهتری از این واژهها و نوع کاربرد آنها در قرآن به دست دهد. واژههای زیادی در قرآن در برگیرندۀ مفهوم گناه میباشند که در این مقاله میکوشیم برخی از این واژهها را از دو منظر کیفی و کمی بررسی کنیم. افزون بر این، به مسائلی همچون بسامد هر واژه، ارتباط معنایی واژگان با یکدیگر، پیشینۀ هر واژه، واژههای همنشین با این واژگان، ساختمان واژهها و مفاهیم کاربردی هر واژه پرداخته میشود و ویژگیهای منحصر به فرد هر واژه را که جزء مؤلفههای سبکساز بهشمار میروند تبیین خواهیم کرد.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_96124_3adcb77d585f28549f46a31627acf038.pdf
2016-05-21
25
41
گناه در قرآن
معناشناسی گناه
سیئه
منکر
فاحشه
جناح
سید مهدی
مسبوق
smm.basu@yahoo.com
1
دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلیسینا
LEAD_AUTHOR
رسول
فتحی مظفری
fathirasouli65@gmail.com
2
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلیسینا
AUTHOR
الف) کتابها
1
قرآن کریم.
2
ابنخلدون، عبدالرحمان، المقدمه،المطبعه الازهریه، قاهره، 1940م.
3
ابنمنظور، محمد بن مکرم، لسانالعرب، دار صادر، بیروت، 1968م.
4
ایزوتسو، توشی هیکو، مفاهیم اخلاقی_ دینی در قرآن مجید، ترجمۀ فریدون بدرهای، قلم، تهران، 1360ش.
5
الجوزی، جمالالدین، زادالمسیر فی علم التفسیر، تحقیق محمد عبدالله، دارالفکر، بیروت، 1407ق.
6
جوهرى، اسماعیل بن حمّاد، الصحاح تاج اللغه و صحاح العربیه، دارالعلم للملایین، بیروت، 1990م.
7
الراغب اصفهانی، ابوالقاسم حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودی، الدار الشامیه، بیروت، 1416ق.
8
رشدی الزین، محمد بسام، المعجم المفهرس لمعانی القرآن العظیم، دارالفکر، دمشق، 1955م.
9
شرتونی، سعید، أقرب الموارد فى فصح العربیة و الشوارد، کتابخانه بزرگ آیةالله العظمی مرعشی نجفى، قم، 1361ش.
10
شمیسا، سیروس، کلیات سبکشناسی، فردوس، تهران، 1386ش.
11
طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، گروهی از مترجمان، بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی با همکاری مرکز نشرفرهنگی رجاء، تهران، چاپ دوم، 1364ش.
12
طبرسی، فضل بن حسن، مجمعالبیان، دارالمعرفه، بیروت، 1406ق.
13
طبری، محمد بن جریر، جامعالبیان، تخریج صدقی جمیل، دارالفکر، بیروت، 1415ق.
14
عبادیان، محمود، درآمدی بر سبک و سبکشناسی، جهاد دانشگاهی، تهران، 1386ش.
15
فتوحی رودمعجنی، محمود، سبکشناسی، نظریهها، رویکردها و روشها، سخن، تهران، 1390ش.
16
فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموسالمحیط، دارالعلم، بیروت، بیتا.
17
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، دارالکتب، تهران، 1371ش.
18
مصطفوی، سیدحسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، 1384ش.
19
واعظزاده خراسانی، محمد، المعجم فی فقه لغة القرآن و سرّ بلاغته، بنیاد پژوهشهای اسلامی _ گروه قرآن، مشهد، 1388ش.
20
ب) مقالات
21
1. خرمی اجلالی، زهرا، «بررسی سیر تحوّل و ارتباط معنایی واژۀ اثم»، مجلۀ قرآنی کوثر، شماره 21، زمستان 1386ش، ص 69_78.
22
2. رهنما، هادی، «حوزۀ معنایی نامهای گناه در قرآن و نقد ترجمههای فارسی بر اساس آن»، مجلۀ مطالعات قرآن و حدیث، سال اول، شمارۀ دوم، 1387ش، ص 113_ 147.
23
3. سید کریمی، سید عباس، «معناشناسی واژۀ فاحشه از منظر تفاسیر»، فصلنامۀ حسنا، سال دوم، شمارۀ پنجم و ششم، تابستان و پاییز 1389.
24
4. شیرازی، رضا، «واژههای گناه در قرآن»، مجلۀ آموزش قرآن، دورۀ پنجم، شمارۀ دوم، زمستان 1386ش.
25
ORIGINAL_ARTICLE
ارتباط معنایی اسمای حسنای خداوند در فواصل آیات با محتوای آنها
فاصله به معنای پایانۀ آیات است .برخی خاورشناسان مغرض با استناد به اسمای حسنای خداوند در فواصل برخی آیات، این شبهه را مطرح و ادعا نمودهاند که قرآن کریم مجموعه جملاتی است پراکنده که بدون هیچ نظم و هماهنگی در کنار هم قرار داد ه شده است. تأمل و تدبر در اجزای کلام الهی از جمله اسمای حسنای الهی در فواصل آیات، ارتباط محکم و شگفتانگیز آنها را با محتوای آیات تأیید مینماید. البته در بسیاری از موارد این ارتباط روشن و آشکار است، ولی در برخی آیات کشف این ارتباط به تأمل و تدبّر نیاز دارد. حتّی دقت و تأمل در محتوا و سیاقِ آیات شبیه به هم و همگون که فواصل متفاوتی دارد بیانگر نکات و ظرافتهایی است که خود بر زیبایی وشگفتی و اعجاز قرآن میافزاید. افزون بر این، ترتیب و چینش این نامها در فواصل و تقدیم برخی بر برخی دیگر نیز همراه با نکات بلاغی و زیبایی و ظرافت میباشد که این نیز خود بخشی از اعجاز بیانی قرآن است.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_96148_d31782dee0009f9b743a1d334005b6df.pdf
2016-06-20
42
60
هماهنگی قرآن
فواصل آیات
سجع
اسماءالله
اعجاز قرآن
سید عبدالرسول
حسینیزاده
hosseiny43@yahoo.com
1
استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن، دانشکده تفسیر و معارف قرآن
AUTHOR
ابن القیم الجوزیه، بدایع الفوائد، تحقیق صالح الحام و خالد خلدون، دار ابن حزم، بیروت،چاپ اول، 1426ق.
1
ابن جوزی، عبدالرحمان بن علی، زاد المسیر فی علم التفسیر، تحقیق عبدالرزاق مهدی، دار الکتاب العربی، بیروت، چاپ اول، 1422ق.
2
ابن عاشور، احمد بن طاهر، التحریر و التنویر، مؤسسة التاریخ، بیروت.
3
ابن عجیبه، احمد بن محمد، البحر المدید فی تفسیر القرآن المجید، تحقیق عبدالله قرشى رسلان، ناشر: حسن عباس زکی،قاهره، 1419ق.
4
ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، دار صادر، بیروت، 1414ق.
5
باقلانی،ابو بکر محمد بن الطیب، إعجاز القرآن، دار الکتب العلمیه،بیروت،چاپ اول، 1421ق.
6
بقاعی، ابراهیم بن عمر، نظم الدرر فی تناسب الآیات و السور، دار الکتاب الاسلامی، قاهره.
7
بنت الشاطی، عایشه عبدالرحمان، الإعجاز البیانی للقرآن، دار المعارف، قاهره، چاپ دوم، 1404ق.
8
بیضاوی، عبدالله بن عمر، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، تحقیق محمد عبدالرحمان مرعشلی، دار احیاء التراث العربی، بیروت، چاپ اول، 1418ق.
9
تفتازانی، مسعود بن عمر، مختصر المعانی، دارالفکر، قم، چاپ سوم، 1376ش.
10
الخضیری، محمد بن عبدالله، تفسیر التابعین، دار الوطن للنشر ، ریاض، بیتا.
11
جوادی آملی، تسنیم، نشر اسراء،قم، چاپ اول، بیتا.
12
حسناوی، محمد، الفاصلة فی القرآن، دار عمار، عمان، چاپ دوم، 1421ق.
13
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تصحیح و تحقیق صفوان عدنان داودی، دار العلم، بیروت، چاپ اول، 1412ق.
14
رضوان، عمربن ابراهیم، آراء، المستشرقین حول القرآن الکریم و تفسیره؛ دراسة و نقد، دارالعلمیه، ریاض، چاپ اول، 1413ق.
15
رمانی، علی بن عیسی، ثلاث رسائل فی اعجاز القرآن، تحقیق محمد خلفالله احمد و محمد زغلول سلام، دار المعارف، مصر، چاپ چهارم، بیتا.
16
زبیری ، احمد بن ابراهیم، ملاک التأویل، تحقیق سعید الفلاح، دار الغرب الاسلامی، بیروت، چاپ اول، 1403ق.
17
زرکشی، محمد بن عبدالله، البرهان فی علوم القرآن، تحقیق عبدالرحمان المرعشلی، دارالمعرفه، بیروت، چاپ اول، 1410ق.
18
زمخشری، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، دار الکتاب العربی، بیروت، چاپ سوم، 1407ق.
19
سیوطی، جلالالدین، الإتقان فی علوم القرآن، دار الکتاب العربی، بیروت، چاپ دوم،1421ق.
20
_________________ ، معترک الأقران فی إعجاز القرآن، دار الفکر العربی.
21
شریف کاشانی، حبیبالله، تفسیر ستّ سور، انتشارات شمس الضحی، تهران، چاپ اول،1383ش.
22
طباطبائی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرّسین، تهران، چاپ دوم، 1378ش.
23
طیب، عبدالحسین، أطیب البیان فی تفسیر القرآن، انتشارات اسلام،تهران، چاپ دوم، 1378ش.
24
عبدالفتاح لاشین، من أسرار التعبیر فی القرآن الکریم، دار المریخ للنشر، ریاض، چاپ اول، 1403ق.
25
عوده، رجاء بنت محمد عوده، الإعجاز القرآنی و أثره على مقاصد التنزیل، مکتبة العبیکان، ریاض، چاپ اول، 1424ق.
26
فتحی احمد عامر، فکرة النظم بین وجوه الاعجاز فی القرآن الکریم، منشأة المعارف، اسکندریه، 1991ق.
27
فخر رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، دار احیاء التراث العربی، بیروت، چاپ سوم، 1420ق.
28
فراء، یحیی بن زیاد، معانی القرآن، تصحیح و تحقیق احمد یوسف نجاتی، دارالمصریة للتألیف و الترجمه، مصر، چاپ اول، بیتا.
29
فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، انتشارات هجرت، بیجا، چاپ دوم، 1410ق.
30
فضل حسن عباس، قضایا قرآنیة فی الموسوعة البریطانیة، دار الفتح،عمان، چاپ اول، 1421ق.
31
فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، دار الهجرة، قم، 1414ق.
32
محمد امین الخضری، من اسرار المغایرة فی نسق الفاصلة القرآنیه، بینا، قاهره، 1414ق/ 1994م.
33
مرسی، کمال الدین عبدالغنی، فواصل الآیات القرآنیه، جامعة الاسکندریه، مصر، چاپ اول، 1420ق.
34
مطعنی، عبدالعظیم ابراهیم، خصائص التعبیر القرآنی و سماته البلاغیه، مکتبة وهبه، قاهره، چاپ اول، 1413ق.
35
مطلوب، احمد، معجم المصطلحات البلاغیة و تطورها، مکتبة لبنان ناشرون، بیروت، چاپ اول، بیتا.
36
معرفت، محمدهادی، التمهید فی علوم القرآن، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، چاپ دوم، 1415ق.
37
نحاس، ابوجعفر احمد بن محمد، إعراب القرآن، بیروت دار الکتب العلمیه، بیروت، چاپ اول، 1421ق.
38
هاشمی، احمد، جواهر البلاغه، مرکز مدیریت حوزه علمیه، قم، چاپ پنجم، 1381ش.
39
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی توحید ربوبی در صحیفۀ سجادیه
توحید ربوبی از مهمترین مباحث اعتقادی در بین بسیاری از ادیان، به ویژه اسلام است که التزام و عدم التزام به آن شاخصهای مهم در تمایز برخی فرقهها، همچون معتزله از دیگر فرقههای مسلمانان میباشد. از طرفی بررسی اصول و ریشههای این مقوله در روایات معصومین: از اهمیت وافری برخوردار بوده، بسیاری از مبانی کلامی امامیه بر همین میراث روایی ائمه:استوار میباشد.معارف والای عرفانی، کلامی و فلسفی صحیفۀ سجادیه از دیرباز تا کنون هدایتگر اندیشمندان مسلمان، خصوصاً علمای شیعه بوده است؛ به عنوان نمونه، مظاهر توحید ربوبی مانند: توحید در حاکمیت، تشریع، رازقیت، ولایت، مغفرت، شفاعت و هدایت، فراوان در ادعیه و مناجاتهای امام(ع) مشاهده میگردد. حضرت(ع) در قالب دعا، معارف عمیق عقلی را در جو خفقانآمیز بنیامیه برای هدایت انسانهای تشنه معرفت بیان کرده است.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_96174_7cf1f79b5ef4f99063bd2cc48ef37d4a.pdf
2016-06-20
61
81
توحید در حاکمیت
توحید ربوبی
زین العابدین(ع)
صحیفۀ سجادیه
مظاهر توحید ربوبی
مهدی
صفائی اصل
safaii@yahoo.com
1
دانشجوی دکترای دانشگاه علامه طباطبایی
AUTHOR
قرآن کریم.
1
صحیفه سجادیه.
2
ابن ابیالحدید، شرح نهج البلاغة، کتابخانه بزرگ آیةالله مرعشی نجفی، قم، 1383ش.
3
ابن اثیر جزری، مبارک بن محمد،النهایة فی غریب الحدیث و الاثر، تصحیح و تحقیق محمود محمد طناحی، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، قم، 1367ش.
4
ابن سعد، بن منیع الهاشمی البصری، الطبقات الکبری، تصحیح و تحقیق عبدالقادر عطا، دار الکتب العلمیه، بیروت، 1410ق.
5
ابن منظور، محمد بن مکرم،لسان العرب تصحیح و تحقیق جمالالدین میردامادی، دار الفکر، بیروت، 1414ق.
6
جعفریان، رسول،حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، قم، 1387ش.
7
حسینی شیرازی، محمدباقر،لوامع الانوار العرشیة فی شرح الصحیفة السجادیه، مؤسسة الزهراء3 الثقافیة الدراسیة، اصفهان، 1383ش.
8
سبحانی، جعفر، الالهیات علی هدی الکتاب و السنة و العقل، المرکز العالمی للدراسات الاسلامیه، قم، 1412ق.
9
طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، مؤسسة فقه الشیعه، بیروت، 1411ق.
10
فضلالله، محمدحسین، آفاق الروح، دار المالک، بیروت، 1420ق.
11
فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، دار الهجرة، قم، 1414ق.
12
قهپایی، بدیعالزمان، ریاض العابدین، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، 1374ش.
13
کبیر مدنی، سید علیخان بن احمد، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سید الساجدین، تصحیح و تحقیق محسن حسینی امینی، دفتر انتشارات اسلامی، قم، 1409ق.
14
مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، تصحیح و تحقیق جمعی از محققان، دار احیاء التراث العربی، بیروت، 1403ق.
15
___________ ، مرآة العقول فی شرح اخبار آل الرسول:، تصحیح و تحقیق هاشم رسولی محلاتی، دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1404ق.
16
مغنیة، محمدجواد، فی ظلال الصحیفة السجادیه، دار الکتاب الاسلامی، قم، 1428ق.
17
ORIGINAL_ARTICLE
مفهوم شناسی واژه «نفحه» بر اساس آیۀ 46 سورۀ انبیاء
واژه شناسی از نخستین و مؤثّرترین گامها در تفسیر قرآن است. با جستوجو در کتابهای لغوی و روایات، میتوان کاربردهای متفاوتی برای واژه «نفحه» در نظر گرفت. گوهر معنایی این واژه، وزش باد ملایم است که با واژه «نفخ» هم معنا میگردد؛ اما آنچه در تفاسیر و کتابهای لغوی به عنوان واژه جایگزین برای آن ذکر شده است، واژه «لفح» است که در دایره معنایی واژه«نفحه»، جایگاه با ارزشی دارد، تا جایی که برخی، این دو کلمه را در اصل، یکی دانسته، معتقدند که واژه «لفح» به تصحیف ضبط شده است. آنچه این نوشتار با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال آن است، تبیین بهتر این واژه در کتابهای لغوی، تفاسیر و کتابهای روایی موجود است که برطبق این منابع، سه نتیجه مهم قابل ذکر است: 1- واژه نفحه، تنها بیانگر کوچکی و خردی است. 2-این واژه دربارۀ حرارت نیز به کار میرود و از این رو، با واژه لفح هم معناست. 3-استعمال این واژه دربارۀ عذاب به صورت مجازی است.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_96178_38ea3fe364f1303842d7a8102a5efffe.pdf
2016-06-20
82
98
نفحه
لفح
نفخ
آیۀ 46 انبیاء
محمد
شریفی
m.sharifi@umz.ac.ir
1
استادیار دانشگاه مازندران
AUTHOR
اکرم
حسین زاده
akramhoseinzade8@gmail.com
2
دانشجوی دانشگاه مازندران - بابلسر دانشکد ه الهیات علوم قرآن و حدیث
AUTHOR
قرآن مجید
1
ابن ابی حاتم، عبدالرحمان بن محمد، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق اسعد محمد الطیب، مکتبه نزار مصطفی الباز، عربستان سعودی، 1419ق.
2
ابن اثیرجزری، مبارک بن محمد، النهایة فی غریب الحدیث و الاثر، تحقیق محمود محمد طناحی، اسماعیلیان،قم، 1367ش.
3
ابن ابی الحدید، عبدالحمید بن هبة الله، شرح نهج البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، کتابخانه بزرگ آیة الله مرعشی نجفی، قم، 1404ق.
4
ابن جنّی، ابوالفتح عثمان، الخصائص، تصحیح محمدعلی النجار، دارالهدی، بیروت، 1982م.
5
ابن شهرآشوب، محمد بن علی، متشابه القرآن و مختلفه، انتشارات بیدار، قم، 1410ق.
6
ابن طاووس، علی بن موسی، جمال الاسبوع بکمال العمل المشروع، دارالرضی، قم، 1330ش.
7
ابن عاشور، محمد بن طاهر، التحریر و التنویر، بینا، بیجا، بیتا.
8
ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، تحقیق هارون عبدالسلام محمد، دفتر تبلیغات اسلامی، قم، 1404ق.
9
ابن فهدحلی، احمد بن محمد، عدّة الداعی و نجاح الساعی، تحقیق احمد موحدی قمی، دارالکتب الاسلامی، قم، 1407ق.
10
ابن منظور، محمدبن مکرم، لسان العرب، تحقیق جمالالدین میر دامادی، دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع،بیروت، 1414ق.
11
ابن عربی، ابوعبدالله محیالدین محمد، تفسیر ابن عربی، تحقیق رباب سمیر مصطفی، دار احیاء التراث العربی، بیروت، 1422ق.
12
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان، تحقیق محمد جعفر یاحقی و محمد مهدی ناصح، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، مشهد، 1408ق.
13
ابوموسی، محمد، البلاغة القرآنیة فی تفسیر الزمخشری و اثرها فی الدراسات البلاغیه، مکتبة وهبة، قاهره، 1403ق.
14
ازدی، عبدالله بن محمد اصفهانی، کتاب الماء، مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی و طب اسلامی، تهران،1387ش.
15
ایزوتسو، توشیهیکو، مفاهیم اخلاقی- دینی در قرآن مجید، ترجمۀ فریدون بدرهای، فرزان روز، تهران، 1378ش.
16
بغوی، حسین بن مسعود، معالم التنزیل فی تفسیر القرآن، داراحیاء التراث العربی، بیروت، 1420ق.
17
بلخی، مقاتل بن سلیمان، تفسیر مقاتل بن سلیمان، تحقیق عبدالله محمود شحاته، داراحیاء التراث العربی، بیروت، 1423ق.
18
پورافخم، مریم و مهرداد عباسی،«بررسی کاربرد معناشناختی همزمانی در دیگاه معناشناختی ایزوتسو با تکیه بر مفهوم ایمان»، مجله پژوهشهای اعتقادی _ کلامی، ش5، 1391ش.
19
ثعلبی نیشابوری، ابواسحاق احمد بن ابراهیم، الکشف و البیان، داراحیاء التراث العربی، بیروت، 1422ق.
20
ثقفی تهرانی، محمد، تفسیر روان جاوید، انتشارات برهان، تهران، 1398ق.
21
حسینی موسوی، محمد بن ابیطالب، تسلیة المجالس و زینة المجالس، تحقیق حسون، فارس کریم، مؤسسة المعارف الاسلامیة، قم، 1418ق.
22
حسینی، سیده فاطمه، « نقش قرآن در فهم مفردات قرآنی از دیدگاه ابن شهرآشوب مازندرانی»، مجموعه مقالات همایش میراث قرآنی تبرستان، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، تهران، 1394ش.
23
حرعاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعه، مؤسسۀ آل البیت:، قم، 1409ق.
24
حقی بروسوی، اسماعیل، روح البیان، دارالفکر، بیروت، بیتا.
25
خطیب، عبدالکریم، تفسیرالقرآنی للقرآن، بینا، بیجا، بیتا.
26
راغب اصفهانی، حسینبن احمد، مفردات الفاظ القرآن، دار القلم، بیروت، 1374ق.
27
زبیدی، محمدمرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، دارالفکر، بیروت، 1414ق.
28
زمخشری، محمود، الکشاف عن حقایق غوامض التنزیل، دارالکتب العربی، بیروت، 1407ق.
29
____________ ، الفائق فی غریب الحدیث، تحقیق ابراهیم شمسالدین، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1417ق.
30
________________ ، اساس البلاغه، دار صادر، بیروت، 1979م.
31
سبزواری نجفی، محمدبن حبیب الله، الجدید فی تفسیر القرآن المجید، دار التعارف للمطبوعات، بیروت، 1406ق.
32
سید رضی، ابوالحسن محمد بن حسین، تلخیص البیان عن مجازات القرآن، بینا، بیجا، بیتا.
33
سمرقندی، نصربن محمدبن احمد، بحرالعلوم، بینا، بیجا، بیتا.
34
شرف، حنفی محمد، الاعجاز البیانی بین النظریة و التطبیق،المجلس الاعلی للشوری الاسلامیة، قاهره، 1970م.
35
شوکانی، محمدبن علی، فتح القدیر، دارالکلم الطیب/ دارابن اثیر، دمشق/ بیروت، 1414ق.
36
صاحببنعباد، اسماعیل، المحیط فی اللغة، تحقیق محمدحسن آل یاسین، عالم الکتاب، بیروت، 1414ق.
37
صادقی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، انتشارات فرهنگ اسلامی، قم، 1365ش.
38
طبرسی، حسن بن فضل، مکارم اخلاق، انتشارات رضی، قم، 1370ش.
39
طبری، ابوجعفرمحمدبنجریر، جامع البیان، دارالمعرفة، بیروت، 1412ق.
40
طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین، تحقیق احمد اشکوری، انتشارات مرتضوی، تهران، 1375ش.
41
طوسی، محمد بن حسن، تفسیر تبیان، تحقیق احمد قصیر عاملی، دار احیاء التراث العربی، بیروت، بیتا.
42
______________ ، مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد،مؤسسة فقه الشیعة، بیروت، بیتا.
43
______________ ، تهذیب الاحکام، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1407ق.
44
طیب، سید عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، انتشارات اسلام، تهران، 1378ش.
45
فتال نیشابوری، محمدبناحمد، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، انتشارات رضی، قم، 1375ش.
46
فخررازی، ابوعبداللهمحمدبنعمر، مفاتیح الغیب، داراحیاء التراث العربی، بیروت، 1420ق.
47
فراهیدی، خلیلبناحمد،العین، انتشارات هجرت، قم، 1409ق.
48
فیض کاشانی، محمدمحسن، تفسیر الصافی، تحقیق حسین اعلمی، مکتبة الصدر، تهران، 1415ق.
49
قرشی بنایی، علیاکبر، قاموس قرآن، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1412ق.
50
فیومی، احمدبن محمد، المصباح المنیر فی الشرح الکبیر، دارالهجرة، قم، 1414ق.
51
قرطبی، محمدبن احمد، الجامع لاحکام القرآن، انتشارات ناصرخسرو، تهران، 1364ش.
52
قشیری، عبدالکریم بن هوازن، لطائف الاشارات، تحقیق ابراهیم بسیونی، الهیئة المصریة للکتاب، قاهره، بیتا.
53
کبیر مدنی شیرازی، سیدعلیخان بن احمد، الطراز الاول و الکناز لما علیه من لغة العرب المعول، مؤسسة آل البیت:لاحیاء التراث، مشهد، 1384ش.
54
کفعمی، ابراهیم بن علی، المصباح للکفعمی (جنة الامان الواقعة)، دارالرضی، قم، 1405ق.
55
______________ ، المقام الاسنی فی تفسیر الاسماء الحسنی، تحقیق فارس کریم حسون، مؤسسة آل محمد:، قم، 1371ش.
56
کلینی، محمدبنیعقوب، الکافی، تحقیق علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1407ق.
57
مجلسی، محمد باقربن محمد تقی، بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الأئمة الاطهار، داراحیاء التراث العربی، بیروت، 1403ق.
58
مدرّسی، سید محمد تقی، من هدی القرآن، دار محبّی الحسین، تهران، 1419ق.
59
مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، 1360ش.
60
مظهری، حمد ثناءالله، تفسیرالمظهری، تحقیق غلام نبی تونسی، مکتب رشدیه، پاکستان، 1412ق.
61
میبدی، رشیدالدین احمد بن ابی سعد، کشف الاسرار و عدّة الابرار، تحقیق علیاصغر حکمت، انتشارات امیر کبیر، تهران، 1371ش.
62
نجفی خمینی، محمدجواد، تفسیر آسان، انتشارات اسلامیه، تهران، 1318ش.
63
همایی، غلامعلی، واژهشناسی قرآن مجید، مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی، قم، 1393ش.
64
ORIGINAL_ARTICLE
پژوهشی تطبیقی در مترادفات قصص قرآنی (نمونه: قصه بنی اسرائیل)
موضوع این مقاله تکرار قصه های قرآنی مربوط به بنی اسرائیل و کلمات مترادفی است که گاه در بین قصه ها تغییر می کند؛ از جمله موضوعاتی که در این مقاله بررسی شده علت تغییر نقل قول هایی است که در قرآن کریم مشاهده می شود.در این مقاله به بررسی ترادف خاصی که در قرآن وجود دارد پرداخته شده و برای این اندیشه که فرهنگ خاص قرآنی باعث به وجود آمدن برخی مترادفات شده شواهدی ذکر شده است.قرآن کریم که کتاب حکمت است ساحت مقدس آن خالی از هر گونه لغو و بیهوده است و برای آوردن هر حرف و کلمهای هدفی دارد و این گونه نیست که در نقل یک داستان کلمه ای را جابجا و یا تبدیل کند و هدفی از آن نداشته باشد؛ لذا این تحقیق به دنبال کشف برخی از این اهداف است.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_96180_d73d3e4b4ffa682ee8a06a2b5f480d34.pdf
2016-06-20
99
113
مترادفات قرآن
قصص قرآن
قصۀ بنی اسرائیل
تکرار قصص
مهدی
محمدی نژاد
mehdimohammad66@yahoo.com
1
استادیار دانشگاه گلستان
AUTHOR
ابن زنجلة، عبد الرحمان بن محمد، حجّة القراءات، تصحیح و تحقیق سعید الأفغانی، دار الرسالة.
1
ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، دار صادر، بیروت، چاپ سوم، 1414ق.
2
بابایی، علی اکبر و دیگران، مکاتب تفسیری، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، 1381ش.
3
کرمانی، تاج القراء، محمود بن حمزة بن نصر، أسرار التکرار فی القرآن المسمى البرهان فی توجیه متشابه القرآن لما فیه من الحجة و البیان، تصحیح و تحقیق عبد القادر أحمد عطا أحمد عبد التواب عوض، دار الفضیلة، بیتا.
4
جرجانی، ابو بکر عبد القاهر بن عبد الرحمان بن محمد، المفتاح فی الصرف، تصحیح و تحقیق علی توفیق الحَمَد، مؤسسة الرساله، بیروت، چاپ اول، 1407ق/ 1987م.
5
خانى، رضا _ حشمت الله ریاضى، ترجمه بیان السعادة فى مقامات العبادة،مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه پیامنور، تهران، چاپ اول، 1372ش.
6
خطیب اسکافی، ابو عبد الله محمد بن عبد الله، درّة التنزیل وغرّة التأویل، تصحیح و تحقیق محمد مصطفى آیدین، جامعة أم القرى، وزارة التعلیم العالی سلسلة الرسائل العلمیة الموصى بها (30) معهد البحوث العلمیة، مکة المکرمه، چاپ اول، 1422ق/ 2001م.
7
راغب اصفهانى، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودى، ناشر: دارالعلم _ الدار الشامیه، دمشق _ بیروت، چاپ اول، 1412ق.
8
رجبی، محمود و دیگران، روششناسی تفسیر قرآن، نشر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم.
9
زمخشرى، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، دار الکتاب العربی، بیروت، چاپ سوم، 1407ق.
10
صدر، محمد باقر، دروس فی علم الأصول، نشر اسلامی، قم.
11
طریحى، فخر الدین، مجمع البحرین، تحقیق سید احمد حسینی، کتابفروشى مرتضوى، تهران، چاپ سوم، 1375ش.
12
طوسى، محمد بن حسن، التبیان فى تفسیر القرآن، با مقدمه شیخ آقابزرگ تهرانى و تحقیق احمد قصیر عاملى، دار احیاء التراث العربى، بیروت، بیتا.
13
قرشى، سید على اکبر، قاموس قرآن، دار الکتب الإسلامیه، تهران، چاپ ششم، 1371ش.
14
کنانی، ابو عبد الله محمد بن إبراهیم، کشف المعانى فى المتشابه من المثانى، تحقیق عبد الجواد خلف، دار الوفاء، المنصوره، چاپ اول، 1410ق/ 1990م.
15
مرادی، ابو محمد بدر الدین حسن بن قاسم، الجنى الدانی فی حروف المعانی، تصحیح و تحقیق فخر الدین قباوة، محمد ندیم فاضل، دار الکتب العلمیه، بیروت، چاپ اول، 1413ق/ 1992م.
16
مصطفوى، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران، 1360ش.
17
ORIGINAL_ARTICLE
انسان قرآنی در اندیشه و نهضت امام خمینی
امام خمینی در مقام یک حکیم الهی و مصلح اجتماعی وبه سبب انس و تمسک بهآموزههای اسلام و قرآن ونگرش عرفانی خاصخویش،اندیشه بازگشت بهاسلام ناب و تربیت اسلامیوانسان قرآنی را مطر ح ساخت. تمرکز در ساختار و محتوای آن ایده، اساسگفتار حاضر را شکل میدهد، بدینگونه که سعی شد با شیوه تحلیلگفتمانی و تبیین نگرشی، بهاندیشهامام درباره هویت انسانی پرداخته شود تا برخی از مبانی انسانشناسی ایشان روشنتر شود. یافتهها حکایت از این دارد که امام برای انسان منزلتی خاص قائل بود. به باور ایشان، تنها راه شکوفایی استعدادهای درونی بشر پیروی از عقل و تعالیم انبیاء و اولیای الهی استکهامکان بازگشت او به مرتبه نخستینش در بهشت برین را فراهم میسازد. امام با این اندیشه قرآنی و معنوی خود توانست هم نوعانسان را به حرکت در مسیر استکمال خود فراخواند و هم نسلی را پرورش دهدکه تشکیل حکومت اسلامی و قیام علیه رژیم شاهنشاهی جزء مطالبات اصلی آنان بود.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_96229_157df41513049cced0a214f54bf9aefd.pdf
2016-06-20
114
128
انسان قرآنی
قرآن
امام خمینی
انقلاب اسلامی
اسلام ناب
حکومت اسلامی
احمد
قرائی سلطانآبادی
ah.gharaee@vru.ac.ir
1
استادیار گروه علوم قرآن وحدیث دانشگاه ولیّ عصر (عج) رفسنجان
AUTHOR
قرآن کریم .
1
ابن عربی، محییالدین، فصوص الحکم، تصحیح ابوالعلاء عفیفی، دارالکتاب العربی، بیروت، 1400ق.
2
خمینی، روح الله، صحیفهامام،مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، 1378ش.
3
_______________ ، چهل حدیث، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، 1374ش.
4
_______________ ، شرح چهل حدیث، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، 1378ش.
5
_______________ ، شرح حدیث جنود عقل وجهل، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، 1377ش.
6
_______________ ، آداب الصلاة، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، 1372ش.
7
_______________ ، طلب واراده، ترجمه و شرح سیّداحمد فهرى، مرکز انتشارات علمى و فرهنگى، تهران، 1379ش.
8
_______________ ، دیوان اشعار، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، 1372ش.
9
10. _______________ ، شرح دعای سحر، ترجمه سیّداحمد فهرى، انتشارات اطلاعات، تهران، 1370ش.
10
_______________ ، تفسیر سوره حمد، تهیه و تنظیم علی اصغر ربّانی خلخالی، دفتر انتشارات اسلامی،تهران، بیتا.
11
_______________ ، کشف الأسرار، نشر فلق، تهران، بیتا.
12
_______________ ، سرّ الصلوة، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى، تهران، 1369ش.
13
رجبی، محمود، انسانشناسی، مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی، قم، 1390ش.
14
رسولی شربیانی و همکاران، «تبلور انسانشناسی صدرایی بر نهضت امام خمینی»، دو فصلنامه حکمت صدرایی، پاییز وزمستان، 1392ش.
15
شیبانیدلویی، داود، «دیدگاههای انسانشناختی قرآنی امام خمینی»، پژوهشهای قرآنی،شماره 19و 20، 1378ش.
16
شیرازی، صدرالدین، الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، 1419ق.
17
سایت اینترنتی http://farsi.khamenei.ir
18
ORIGINAL_ARTICLE
واکنشهای انسان در برابر نقمتها در قرآن
قرآن کریم با نگاهی جامع به انسان علاوه بر دیدن ویژگیهای مثبت به خصوصیات منفی وی نیز اشاره کرده است. بررسی واکنشهای مثبت و منفی انسان در برابر نقمتها در قرآن و تحلیل آن میتواند در سعادت انسان راهگشا باشد.خواندن خالصانه خداوند، توجه به مبدأ و معاد و فراموش کردن غیرخدا از جمله رفتارهای مثبت انسان در برابر حوادث است؛ چنانکه یأس و ناامیدی، سوءظن به خدا و رویگردانی از ایمان، از جمله واکنشهای نکوهیده شمرده شده است. روش تحقیق در این مقاله بنیادی بوده و بر مبنای تحلیل محتوا میباشد.
https://mishkat.islamic-rf.ir/article_96239_8f06f470376eb08c44ce076a19127597.pdf
2016-06-20
129
145
واکنش منفی انسان
فطرت بشر
واکنش مثبت انسان
نقمت و رنج
زینب
روستایی
zeinabroostaee@yahoo.com
1
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
AUTHOR
زهرا
انصاری
2
دانشجوی رشته تفسیر قرآن مجید
AUTHOR
_ قرآن کریم، ترجمه سید محمد رضا صفوی.
1
_ نهج البلاغه، ترجمه سید جعفر شهیدی، انتشارات انقلاب اسلامی، تهران، 1370ش.
2
1. ابن منظور، لسان العرب، دار احیاء التراث العربی، بیروت، 1988م.
3
2. جوادیآملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، تنظیم حسن واعظی محمدی، نشر اسراء، قم، چاپ سوم، 1386ش.
4
3. ________________ ، انسان از آغاز تا انجام، تحقیق و تنظیم مصطفی موسوی، نشر اسراء، قم، 1386ش.
5
4. حائری شیرازی، محی الدین، انسان شناسی، انتشارات شفق، قم، 1372ش.
6
5. زمخشری، محمود بن عمر، تفسیر کشاف، ترجمۀ مسعود انصاری، ققنوس، تهران، 1389ش.
7
6. سبحانی، جعفر، خدا و نظام آفرینش، تلخیص و تنظیم رضا استادی، انتشارات توحید، قم، 1366ش.
8
7. سید بن طاووس، علی بن موسی، الإقبال بالأعمال الحسنة، دار الکتب الإسلامیه، تهران، 1367ش.
9
8. طباطبایی، سیدمحمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، بی تا.
10
9. فخر رازی، ابو عبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، المکتبة التوفیقیة، قاهره، 1406ق.
11
10. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، انتشارات اسوه، قم، 1414ق.
12
11. قرشی، علی اکبر، قاموس قرآن، دار الکتب الاسلامیة، تهران، چاپ یازدهم، 1386ش.
13
12. قمی، عباس، مفاتیح الجنان، انتشارات خرم، قم، 1414ق.
14
13. کلینی، ابو جعفر محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح و تحقیق علی اکبر غفاری، دارصعب و دار التعارف، بیروت، چاپ چهارم، 1401ق.
15
14. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار:، مؤسسة الوفاء، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
16
15. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، 1416ق.
17
16. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، دار الکتب، تهران، چاپ هفدهم، 1377ش.
18
17. ________________ ، پیام قرآن، دار الکتب، تهران، 1386ش.
19
18. نصری، عبدالله، مبانی انسان شناسی در قرآن، مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، تهران، 1379ش.
20