TY - JOUR ID - 86906 TI - معناشناسی ساختاری مفهوم عِصیان در قرآن با تأکید بر چگونگی انتساب آن به حضرت آدم JO - مشکوة JA - MISHKAT LA - fa SN - 1683-8033 AU - یوسفی, نسیم AU - اسماعیلی‌زاده, عباس AD - نویسنده AD - عضو هیأت تحریریه Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 37 IS - 4 SP - 27 EP - 60 KW - معناشناسی ساختاری KW - روابط هم‏نشینی و جانشینی KW - مفهوم عِصیان KW - آدم DO - N2 - پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد ساختاریِ دانشِ معناشناسی در سطح مطالعات درون‌متنی، مفهوم عِصیان در قرآن کریم را بررسی کرده است. بدین منظور، نخست با مروری بر کتب لغت و کاربست‏های ریشه (عَصَیَ) در قرآن و سنت تفسیری موجود، تصویری اجمالی از جایگاه این مفهوم در بین لغت‌شناسان و مفسران ارائه ‌شده است. سپس با تحلیل واژگان هم‌نشین و جانشین (عِصیان) به شناسایی مؤلفه‌های بنیادین این مفهوم قرآنی پرداخته ‌شده که نتایج حاصل از این تحلیل، عِصیان را امری تشکیکی و ذومراتب می‏داند که به‌نوعی جدایی و خروج ناپسند از طاعت مافوقِ رحمان و پرورش‌دهنده اطلاق می‎شود و در صورت دلالت بر گناه، همراه تکذیب و انکارِ حقانیت نعمت‌ها و وعده‌ها در عین اعتقاد و یقین به صحت آن‌ها می‎آید. به دنبالِ آن در باب عِصیان منسوب به حضرت آدم روشن ساخته‏ایم که این عِصیان به معنای نوعی خِلاف و خروج است که بر اثر وسوسه‌های شیطانی‌ای رخ‌داده که حامل وعده‌هایی مشابه با وعده‌های الهی بود و مانند شیطان، کافران و فرعون از روی انکار و تکذیب نعمت‎های پروردگار نبود. علت وقوع آن نیز تنها خلطی بود که برای آدم پیش ‌آمد. به همین دلیل، پس از پی بردن به خروجِ رخ‌داده، به‌سرعت توبه کرد. UR - https://mishkat.islamic-rf.ir/article_86906.html L1 - https://mishkat.islamic-rf.ir/article_86906_7cb23608645a8a07bc6d6e04072fd610.pdf ER -