%0 Journal Article %T «ثُلَّه» در قرآن کریم: قلیل یا کثیر %J مشکوة %I بنیاد پژوهشهای اسلامی %Z 1683-8033 %A رجبی قدسی, محسن %A داوودی, مهین %D 2022 %\ 05/22/2022 %V 41 %N 1 %P 131-146 %! «ثُلَّه» در قرآن کریم: قلیل یا کثیر %K مقرّبان %K سوره‏‏ شناسی %K سورۀ مجاور %K اصحاب الیمین %K معناشناسی ثلّه %K مفردات قرآن %R %X در سنّت تفسیری به طور معمول، آیات «وَالسّابِقونَ السّابِقونَ* أُولئِکَ المُقَرَّبونَ * فی جَنّاتِ النَّعیمِ* ثُلَّةٌ مِنَ الأَوَّلینَ* وَقَلیلٌ مِنَ الآخِرین» (واقعه/ 10-14) این‏گونه فهم شده است که شمار سابقان و مقرّبان در امّت‏های پیشین، نسبت به امّت خاتم پیامبران(ص) بیشتر بوده‏ است. این باور بر این اساس شکل گرفته است که «ثُلَّةٌ مِنَ الأَوَّلینَ » در تقابل با «وَقَلیلٌ مِنَ الآخِرین»  قرار دارد؛ حال آنکه «ثلّه» در زبان عربی به معنای «قلیل» نیز به کار می‏رود. گذشته از این، بر پایۀ آموزه‏های قرآن و حدیث، کثیری از امّت‏های پیشین فاسق بوده‏اند؛ ازجمله در سورۀ حدید، مجاور سورۀ واقعه آمده است: «وَلا یکونوا کَالَّذینَ أوتوا الْکِتابَ مِن قَبلُ فَطالَ عَلَیْهِمُ الْأَمَدُ فَقَسَت قُلوبُهُم وَکَثیرٌ مِنهُم فاسِقون» (حدید/ 16) و نیز «وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً وَ إِبْراهیمَ وَ جَعَلْنا فی‏ ذُرِّیَّتِهِمَا النُّبُوَّةَ وَ الْکِتابَ فَمِنْهُمْ مُهْتَدٍ وَ کَثیرٌ مِنْهُمْ فاسِقُونَ»‏ (حدید/ 26)؛ بنابراین، «مقرّبان» هم در پیشینیان و هم در پسینیان، «قلیل» بوده‏ و هستند. %U https://mishkat.islamic-rf.ir/article_158755_82706f8bdaefeac5e3b01b1eaf51830e.pdf