%0 Journal Article %T قرآن کریم و ادبیات انتقادی %J مشکوة %I بنیاد پژوهشهای اسلامی %Z 1683-8033 %A نجفی, علی %D 2022 %\ 08/23/2022 %V 41 %N 2 %P 128-148 %! قرآن کریم و ادبیات انتقادی %K قرآن کریم %K اعجاز بیانی %K نقد هنری %K انتقاد هنری %K طنز %K هزل %K هجو %R %X قرآن کریم گذشته از اعجاز بیانی، در تنوع و خلاقیت بیان هم اعجازآمیز است. تاکنون دربارۀ برخی از روش‌های بیانی قرآن؛ مانند بیان استدلالی، داستانی و ... مباحثی مطرح شده؛ امّا دربارۀ پوشیده‌گویی و معنی‌دهی‌های تأمل‌برانگیز این کتاب مقدّس  پژوهش شایسته‌ای صورت نگرفته ‌است. از قرن سوم هجری، برخی از مفسران گوشۀ چشمی به چنین زبانی داشته‌اند و الفاظی چون «تعریض»، «تهکُّم»، «تعییر» و ... _ که از صنایع گوناگون «نقد هنری» به حساب می‌آیند_ در کتاب‌های تفسیری به چشم می‌خورند. در دوران معاصر، تک‌نگاری‌هایی در قالب مقاله و یا کتاب به‌صورت استطرادی و یا مستقل دراین‌باره منتشر شده است، امّا نشان دادن چنین زبانی در قالب «ادبیات انتقادی و هنری» نکته‌ای است که این مقاله به‌عنوان یک پدیدۀ نوپیدا، با نگاهی بیرونی و با روش توصیفی _ تحلیلی در مقام تبیین و ارزیابی آن است تا با چهارچوب و تعریف خاص نمود یابد و مسائلی چون طنز، هجو، لطیفه، هزل، تصاویر زاویه‌دار، قصه، روایت و نمایش‌های انتقادی_ فکاهی در قالب یک دانش منسجم شود. چنین نگرشی هم گره از بسیاری از مشکلات تفسیری خواهد گشود و هم به قرآن به‌عنوان منبعی برای الهامات انتقادی_ هنری، چه به لحاظ محتوایی و ساختاری، نگاهی نو خواهد داشت. %U https://mishkat.islamic-rf.ir/article_162626_aeb904aee6aca1ac90fa495cd89f5f34.pdf