بررسی مهارت‌های ارتباطی حضرت موسی(ع) و دختران شعیب در قرآن

نوع مقاله : علمی _ ترویجی

نویسنده

مدرّس گروه معارف اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی کرج

چکیده

جهانی را که امروزه ما در آن زندگی می‌کنیم جهان ارتباطات نام داده‌اند. ارتباطات انسانی یکی از بزرگ‌ترین دستاورد‌های بشر به‌شمار می‌رود. در این میان با ارزش‌ترین فراگرد ارتباطی، ارتباط خالق هستی با انسان است. قرآن کریم مهم‌ترین پیام دریافت شده توسط بشر است. در قرآن به صراحت یا به اشاره، شیوه ارتباط برقرار کردن با دیگران مهم تلقی شده است. در سراسر قرآن، خداوند با بیان داستان‌های مختلف، به اهمیت شیوه‌های ارتباطی تأکید نموده است. در آموزه‌های قرآنی، از میان گفت‌وگوهای شخصیت‌های مختلف، می‌توان مهارت‌های خاصی را منطبق بر علوم ارتباطات برداشت نمود. در داستان حضرت موسی و دختران شعیب، اسلوب‌های ارتباطی و ویژگی‌های اثر بخشی در ارتباطات میان فردی را می‌توان یافت. همچنین در فرایند گفت‌وگو‌ها، بسیاری از پیام‌های غیر کلامی در ارتباطات، رمز گشایی و توسط فرد مقابل دریافت گردیده است. تفاوت مهم ارتباطات در فرهنگ قرآن کریم با فرهنگ غرب، تأکید بر هنجارها و ارزش‌های انسانی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Communicative Skills of the Prophet Moses (A.S.) and the Jethro’s Daughters in the Qur’ān

نویسنده [English]

  • Ahmad Guldār
چکیده [English]

The world in which we live today is named as the world of communications. The Holy Qur’ān is the most significant message that man has received. In the Qur’ān, the procedure for establishing communication with others is explicitly or implicitly regarded as important. Throughout the Qur’ān, God has stressed the importance of communication by recounting various stories. In the Qur’ānic teachings, from among the dialogs between different personalities, specific skills can be seen as in agreement with communication sciences. In the story of the Prophet Moses (A.S.) and the Jethro’s daughters, one can notice certain communicative patterns and what is regarded as effective in interpersonal communications. Furthermore, in the process of the dialogs, many of the non-verbal messages are deciphered and received by the addressees. The main difference between communication in the Qur’ānic culture and the Western culture is the emphasis put on the human norms and values.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the Qur’ān
  • communicative skills
  • Moses
  • Jethro’s daughters

مراجع

  1. قرآن کریم، ترجمه ابوالفضل بهرام‌پور.
  2. نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی.
  3. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار صادر، 1414ق.
  4. آلفرد جی، اسمیت، ارتباطات و فرهنگ، ترجمه مهدی بابایی، سمت، تهران، 1379ش.
  5. بولتون، رابرت، مهارت‌های ارتباطی، ترجمه، منصور شاه ولی، دانشگاه شیراز، 1380ش.
  6. توانایی، محمد حسین، مهارت‌های زندگی، افراز، تهران، 1391ش.
  7. خنیفر، حسین، مهارت‌های زندگی، هاجر، قم، 1391ش.
  8. دادگران، محمد، مبانی ارتباطات جمعی، مروارید، تهران، 1385ش.
  9. راغب اصفهانی، حسین بن محمّد، مفردات الفاظ القرآن، ترجمه غلامرضا خسروی حسینی، بی‌جا، 1369ش.
  10. رفیعی، ناصر، سیر تدوین و تطور تفسیر علمی قرآن، مرکز جهانی علوم اسلامی، قم، 1386ش.
  11. ریچموند، ویرجینیا، رفتار غیر کلامی در روابط میان فرد، ترجمه گروه مترجمان، دانژه، تهران، 1388ش.
  12. زمخشری، محمود، الکشاف عن حقایق غوامض التنزیل، دارالکتاب العربی، بیروت، 1407ق.
  13. ساجدی‌نیا، محمدحسین، اصول و مبانی مدیریت اسلامی، شهر آشوب، تهران، 1383ش.
  14. ساروخانی، باقر، جامعه‌شناسی ارتباطات، اطلاعات، تهران، 1387ش.
  15. شرمرهون،  مدیریت و رفتار سازمانی، ترجمه مهدی ایران نژاد، مدیران، تهران، 1384ش.
  16. شریفی، احمد حسین، آیین زندگی، معارف، تهران، 1386ش.
  17. صادقی مجد، محمدجواد، بیان قرآن کریم از رفتار‌های غیرکلامی، پایان‌نامه دکتری، دانشگاه امام صادق7، تهران، 1391ش.
  18. طباطبایی، محمدحسین، تفسیر المیزان، جامعه مدرّسین، قم، 1374ش.
  19. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، فراهانی، تهران، 1360 ش.
  20. ـــــــــــــــ، تفسیر جوامع الجامع، ترجمه گروه مترجمان، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، مشهد، 1377ش.
  21. فرهنگی، علی‌اکبر، ارتباطات انسانی، رسا، تهران، 1387ش.
  22. قرائتی، محسن، تفسیر نور، مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، تهران، 1383ش.
  23. کریمی، عبد العظیم، الگوهای نمادین و غیر کلامی، تربیت، تهران، 1380ش.
  24. کمالی، علیرضا، (جمعی از نویسندگان)، تفسیر موضوعی قرآن کریم، معارف، تهران، 1384ش.
  25. کیا علی، اصغر، ارتباطات جمعی و روابط بین‌الملل، آن، تهران، 1385ش.
  26. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1374ش.
  27. میبدی، رشید‌الدین، کشف الاسرار و عدة الابرار، امیر کبیر، تهران، 1371ش.
  28. ناصری، حسین، مهارت‌های زندگی، سازمان بهزیستی کشور، تهران، 1387ش.
  29. نصیری، علی، آیین همسرگزینی، معارف، قم، 1389ش.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار