رشد تاریخ‌نگاری در قلمروِ تمدن اسلامی

نوع مقاله : علمی _ ترویجی

نویسنده

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود

چکیده

هدف اصلی دانش تاریخ‌نگاری، ثبت کارنامه فرهنگی ملت‌ها یا به عبارتی تحول علمی و عملی بشر در زمینه نگارش پیشینة خود در راستای تکاپو برای شناخت هویت خویشتن و تفسیر جهان می‌باشد. از آن‌جا که تدوین تاریخ ترسیم سرگذشت حیات و جوشش یک قوم و ملت است؛ فرهنگ و تمدن درخشان و پویای اسلام نیز از پرداختن به این معرفت و پویش غافل نبوده و کوشندگان عرصه فرهنگ و مدنیت ایرانی ـ اسلامی با هدف به تصویر کشیدن زمینه‌های پیدایش، بستر حرکت، عوامل و موانع، چگونگی روابط و سایر شئون و مظاهر زندگی، تفکر و سرنوشت جامعه بزرگ مسلمانان، آثارِ گران‌سنگی را به وجود آورده‌اند.

این جستار می‌کوشد تا با نگاهی اجمالی به روند تحولات تاریخ‌نویسی در تمدن اسلامی، زمینه‌ها و نتایج شکوفایی دانش تاریخ و تاریخ‌پردازی را در جهان اسلام و به ویژه حوزة فرهنگ ایران عهد اسلامی، مورد کنکاش و بررسی قرار دهد. ارائه تصویری از روند تحولات تاریخ‌نگاری اسلامی ـ ایرانی، می‌تواند نکات قوت و ضعف این دانش و فن را روشن سازد و زمینه‌های باقیمانده و بایسته برای پژوهش‌های بیشتر در این حوضه را به تصویر بکشاند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Development of Historiography in the Realm of Islamic Civilization

نویسنده [English]

  • Muhammad Nabī Salīm
چکیده [English]

Historiography is mainly aiming at recording the nations' cultural track records and their scientific exploration. Muslim historians have not been negligent of this task either; and consequently, have created precious works. This research is trying, with a brief glance at the development process of historiography in Islamic Civilization, to study the backgrounds and the outcomes of the science of history in Muslim world, particularly in relation to Iranian culture in the Islamic era.

کلیدواژه‌ها [English]

  • historiography
  • Islamic Civilization
  • historians
  • schools of historiography