پیامدهای شخصیت‌زدگی از دیدگاه نهج البلاغه

نوع مقاله : علمی _ ترویجی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه بزرگ مهر قاینات

2 دانشجوی کارشناسی ارشد نهج‏‏‎البلاغه دانشگاه بیرجند

چکیده

انسان‌ها به طور فطری در پی شناخت حق از باطل اند و درک و تحلیل درست و کامل از وقایع و رویدادهای زندگانی، برایشان امری ضروری و ارزشمند است. در این میان، برخی از آنان‌ها، شناخت حقیقت را در چارچوب شخصیت‌ها می جویند و گفتارها و کردارها و باورهای اشخاص را معیار تشخیص حق از باطل قرار می‌دهند و به بیانی، دچار شخصیت‌زدگی می‌شوند. معضل شخصیت‌زدگی در هر عصری، مانعی بزرگ پیش روی هدایت انسان‌ها بوده است؛ چنان که بیان آن، در قرآن و نهج البلاغه بازتاب گسترده و قابل توجهی دارد. در این مقاله کوشیده شده با تکیه بر کتاب گران سنگ نهج البلاغه، پیامدهای بنیادی شخصیت‌زدگی از جمله: «عدم شناخت حقّ و باطل»،«تحریف ارزش‌ها»،«زمینه‌سازی بروز فتنه»،«تعصب ناروا»، «انحراف از اعتدال» و «اسارت اندیشه و تقلید کورکورانه» بررسی شود. ضمنِ در نظرداشتِ این مهم که بروز فتنه‌های گمراه کننده، بیش از هر چیز، منادی «تفرقه» و «شک و شبهه» در جامعه  اسلامی خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Consequences of Personality-centeredness from Nahj al- Balāghah Point of View

نویسندگان [English]

  • Meysam Kohan Torabi 1
  • Narges Emadi 2
1
2 MSc student of Najolbalaghe University of Birjand
چکیده [English]

Human beings instinctively try to recognize right and wrong, and it is essential and valuable to fully understand and analyze the events of life. In the meantime, some people search for the recognition of the right within the personalities, and make their speeches, deeds and beliefs as measure to recognize right and wrong. The dilemma of personality-centeredness has been a major obstacle in various epochs of the history. Because of that, this dilemma has a vast and significant reflection in the Qur'an and Nahj al-Balāghah. In this article, we have tried to identify the fundamental consequences of personality-centeredness such as "failure to recognize right and wrong ", "distortion of values", "intrigue to emergence of sedition", " false prejudice", "deviation from moderation", and "blind imitation”, considering the fact that the emergence of seditions is a harbinger of "division" and "doubt" in the Islamic society.

کلیدواژه‌ها [English]

  • personality-centeredness
  • personality
  • outcomes
  • blind imitation
  • Nahj al-Balāghah
  • Imam Ali (A.S.)

مراجع

  1. قرآن کریم.
  2.  ابن ابی الحدید، عزالدین ابوحامد، شرح نهج البلاغه، قم: کتابخانه عمومی آیت الله مرعشی نجفی، 1337.
  3.  ابن منظور، جمال الدین محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت: دارصادر، چاپ سوم،1414.
  4.  ابن میثم، میثم بن علی بحرانی ، شرح نهج البلاغه، بی جا، دفترنشرالکتاب، چاپ دوم،1362.
  5. تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد، غرر الحکم ودرر الکلم، قم: دارالکتب الإسلامیه،1410.
  6. تهانوی، محمدعلی، کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم‌، مکتبة لبنان ناشرون، بی تا‌.
  7. جرجانی، علی بن محمد، التعریفات، بیروت: دارالکتب العلمیه، منشورات محمدعلی بیضون، 1421.
  8. جوادی آملی، عبدالله، حق و تکلیف در اسلام، قم: مرکز نشراسراء،1384.
  9. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، بی جا، 1375.
  10. سید رضی، ابوالحسن محمد بن حسین بن موسی، نهج البلاغه، تحقیق:صبحی صالح، قم، هجرت،1414.
  11. شهیدى، سیدجعفر، قیام حسین7، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، 1359.
  12. صدوق، ابی جعفر محمد بن علی بن الحسین بن بابویه القمّی، من لایحضره الفقیه، بیجا، جماعة المدرّسین فی الحوزة العلمیه، بی تا.
  13. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، محقق: سیداحمد حسینی، چاپ سوم، کتاب فروشی مرتضوی، تهران،1375.
  14. طوسی، ابی جعفر محمد بن حسن، الأمالی، بی جا، طبع دارالثقافه، بی تا.
  15. عاملی، جعفر مرتضی، علی و الخوارج، بی جا، المرکز الاسلامی للدراسات،(بی تا).
  16.  فیومی، احمد بن محمد مقری، مصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، چاپ دوم، هجرت، قم،1414.
  17.  کلینی، محمد بن یعقوب، الکـافی، تهران: دارالکتب الإسلامیه، چاپ چهارم،1407.
  18. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران: صدرا، 1375.
  19. مفید، محمد بن محمد بن نعمان، الأمالی، قم: مؤسسة النشر الاسلامی،1413.
  20. ــــــــــــــــــــــــــــــ ، الجمل، قم: مکتب الاعلام الاسلامی،1374.
  21. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام، شرح تازه و جامعی بر نهج البلاغه، قم: امام علی بن ابی طالب7، 1390.
  22. نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اخلاق ناصری، تصحیح مجتبی مینوی، علی رضا حیدری، تهران: خوارزمی، چاپ پنجم،1373.

مقالات

  1. الهی، فاطمه،حسین مهدوی نژاد، مصطفی دلشاد تهرانی، «جایگاه عقل در معرفت دینی از نگاه امام علی7»، پژوهش نامه علوی، سال ششم، ش 2،1394.
  2.  حلم زاده، علی رضا، «درآمدی بر فتنه و رهایی از آن»، فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، ش44، 1388.
  3. عیسی زادگان، علی، «نظام ارزش‌ها، شخصیت و تغییر»، ماهنامه معرفت، 1391، ش179، 1391.
  4.  کهن ترابی، میثم، «خطر شخصیت‌زدگی در مسیر ترویج فرهنگ اسلامی از منظر قرآن کریم»1394، ارائه شده و برگزیده نهمین همایش جهانی پژوهش های قرآنی.
  5. ناصح ، علی احمد و نگین علی زاده، «عصبیت مذموم، عوامل و پیامدها»، فصلنامه پژوهش‌های اخلاقی، ش 8، 1391.

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار