جایگاه کودکان در شهر اسلامی با توجه به آموزه‌های دینی

نوع مقاله : علمی _ ترویجی

نویسندگان

1 بنیاد پژهشهای اسلامی _ مدیر گروه جغرافیا و ممالک اسلامی

2 بنیاد پژوهشهای اسلامی _ پژوهشگر گروه جغرافیا

چکیده

اسلام در ایجـاد، شکـل­گیری و توسعه بسیاری از شهرهای جهان اسلام نقش مهمی داشته است، به طوریکه برخی از این شهرها نقش­های فراملی و بین­المللی دارند. اسلام بر طراحی فضاها و محیط­های شهری برای رفع نیاز‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تمام افراد جامعه تأکید می­کند. در میان قشرهای مختلف جامعه، کودکان رابطه نزدیکی با محیط اطرافشان دارند و فضای شهر می­تواند بر رشد شخصیتی، اجتماعی و جسمانی آنها تأثیرگذار باشد. درک و فهم مفاهیم مدیریت شهری از منظر تفکر اسلامی به مدیران شهری کمـک می­کند تصمیماتشان متناسب با فرهنگ اسـلامی باشد. هدف مقـاله حاضر، تأکید بر جایگاه کودکان در فضـاهای شهری بر اساس تعالیـم اسلامی است. روش تحقیق در مقاله حاضر از نوع توصیفی _ تحلیلی _ استنباطی می­باشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در تعالیم اسلام بر مدیریت، طراحی و برنامه­ریزی فضاهای شهری تأکید شده است و با توجه به نیازهای روانشناختی کودکان، فضاها و محیط­های شهری باید زمینۀ رشد و تربیت دینی آنان را فراهم آورند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The PLace of Children in an Islamic City in Regard to Religious Teachings

نویسندگان [English]

  • Nasrin Ahmadian Shalchy 1
  • Ali Isma’ilzadeh Kawaki 2
چکیده [English]

Islam has a significant role in the creation and expansion of many of the cities of the Islamic world, in such a way that some of these cities have transnational and international functions. Islam emphasizes planning urban spaces and environments for fulfilling economic, social, and cultural needs of all people of society. Among various strata of society, children have close relationships with their immediate environment and the city space can have an effect on their personality, social, and physical development. Understanding the concepts of urban management from the perspective of Islamic thought can help urban managers make decisions proportionate to the Islamic culture. The present article aims at emphasizing the place of children in urban spaces based on Islamic teachings. The method adopted in this research is of descriptive-analytical-inferential type. The outcomes suggest that in Islamic teachings the emphasis has been laid upon the management or the planning urban spaces; and, given the children’s psychological needs, the urban spaces and environments have to prepare the ground for their religious growth and education.

کلیدواژه‌ها [English]

  • children and the urban environment
  • religious teaching
  • Islamic city
  • child-friendly
  1. قرآن کریم.
  2. نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمؤمنین7، قم، 138۴ش.
  3. ایازی، سید علی نقی، تبیین اندیشه اسلامی پیرامون شهر و شهرنشینی با تأکید بر متون دینی، مجموعه مقالات نخستین همایش آرمان شهر اسلامی، دانشگاه اصفهان، 1387ش.
  4. حسین پور، سیدعلی و محدثه نجفی، طراحی مهدکودک با نگاهی به تقدس در معماری ایرانی، طحان، تهران، 1391ش.
  5. خدایی، زهرا و علی اکبر تقوایی، «شخصیت شناسی شهر اسلامی با تأکید بر ابعاد کالبدی شهر اسلامی»، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، ش ۵، پاییز 1390ش.
  6. رحیمی، حسین، «در جستجوی شهر اسلامی پایدار»، پیک نور، سال پنجم، ش2، 138۴ش.
  7. رستگار، امیر، «راهنمای طراحی شهری دوستدار کودک»، پایان­نامه کارشناسی ارشد طراحی شهری، استاد راهنما: دکتر غفاری و دکتر پاکزاد، دانشگاه شهید بهشتی، 1387ش.
  8. شیعه، اسماعیل، آماده­سازی شهر برای کودکان، نمونه موردی: تهران، سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران: مؤسسه نشر شهر، 138۵ش.
  9. کاظمی، لیلا و همکاران، «بررسی تأثیر آموزه­های دینی و محیط در طراحی فضا برای کودکان»، مجموعه مقالات کنگره بین­المللی فرهنگ و اندیشه دینی، قم،1393ش.
  10. گودرزی، سروش و همکاران، «تجلّی اندیشۀ اسلامی در شهر با حضور مدرسه در محله»، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، بهار 1391 ، شماره 7، 1391ش.
  11. مظفر، فرهنگ، و همکاران، «نقش فضاهای باز محله در رشد و خلاقیت کودکان»، باغ نظر، پاییز و زمستان، 138۶ش.
    1. Economic and Social Research Council. Childhood, Urban Space and Citizention Child Sensitive Urban Regeneration, www. Hull.Ac.uk. 1997
    2. Elaina, G. Citizenship knows no age: Children’s Participation in the Governance and municipal budget of Barra Mansa Brazil” in this issue of   Environment & Urbanization. 2002
    3. Johnston, R.J, City and Society, Pengvin Books, USA. 1980
    4. Riggio, E. Child Friendly Cities. Good Governance in the best interests of the Child. Environment&Urbanization. Vol 14 No 2. Page 14. 2000