بینایی دل و تأثیر آن در گزینش پیشوای حقیقی در آیات 71 و 72 سورۀ اسراء

نوع مقاله : علمی _ ترویجی

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور سازمان مرکزی

2 عضو هیأت علمی دانشگاه امام حسین(ص) و دانشجوی دکتری پیام نور

چکیده

شناخت امام و پیشوای حقیقی در هر زمان به کمک چشم باطن، مورد توجه قرآن کریم و روایات معصومین(ع) قرار گرفته است. به حدّی که قرآن، عدم بهره‌مندی از آن را، کورباطنی معرفی نموده و از شدّت آن در قیامت خبر داده و در روایات به عنوان مرگ جاهلی از آن یاد شده است. این نکته را تنها صاحب المیزان با کشف ارتباط میان دو آیه شریفه 71 و 72 سورۀ اسراء بیان کرده است.

با تبیین این ارتباط، چند نکته اعتقادی استنباط می‌شود که عبارت‌اند از: ارتباط چشم دل با شناخت پیشوای حقیقی؛ نوع ارتباط فرد با امام خود و استمرار آن تا قیامت؛ کورباطنیِ بیشتر در آخرت که نتیجه عدم شناخت امام در دنیاست و احضار هر گروه در آخرت همراه با امامی که در دنیا برگزیده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Insightfulness and Selection of a True Leader According to the Verses 71 and 72 of Sūrat al-Isrā’

نویسندگان [English]

  • Ibrāhīm Fath Allāhī 1
  • Muhammad Jawād Qāsimī 2
چکیده [English]

Recognition of the Imam and the real leader in any era by the help of the inner eye has been the focus of attention to the Holy Qur’ān and the traditions of the Infallible Imams (A.S.), to the extent that the Qur’ān has declared non-enjoyment of it as blindness of the heart and pointed out its intensity on the Resurrection Day, which is referred to in traditions as dying a death of jāhiliyyat (ignorance). Only the author of Al-Mīzān has stated this notion by finding out the relationship between the two noble verses 71 and 72 of Sūrat al-Isrā’.
Several ideological points are implied from this relationship, including: the relation between the eye of the heart and recognition of the true leader; the kind of relation an individual has with his Imam and its continuation till the Resurrection Day; further blindness of the heart in the Hereafter as a result of non-recognition of the Imam in this world; summoning every group along with the leader (imām) they have chosen in the world.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the eye of the heart
  • true leader
  • Imam
  • book
  • blindness of the heart
  1. قرآن کریم.

  2. ابن حبان، شعیب الأرنؤوط، صحیح، چاپ دوم، مؤسسة الرسالة، بی‌جا، 1414ق/1993م.

  3. ابن عربی، ابو عبدالله محی الدین محمد، تفسیر ابن عربی، بیروت، دار احیاء التراث العربى، 1422ق.

  4. الإسکافی، ابوجعفر، المعیار والموازنة، تحقیق الشیخ محمدباقر المحمودی، بی‌جا، 1402ق/ 1981م

  5. آلوسى، سید محمود، ‏روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم،‏بیروت، دارالکتب العلمیه، 1415ق.

  6. الإمام احمد بن حنبل، مسند احمد، بیروت، دار صادر، بی‌تا.

  7. بحرانى، سید هاشم، البرهان فی تفسیرالقرآن، تهران موسسة البعثه، 1415ق.

  8. البخاری، صحیح البخاری، دار الفکر للطباعة والنشر والتوزیع، دار الطباعة العامرة بإستانبول، 1401ق/981م.

  9. البیهقی، السنن الکبرى، بیروت، دار الفکر، بی‌تا.

  10. حجازى، محمد محمود، ‏التفسیر الواضح، دار الجیل الجدید، چاپ: دهم، 1413ق.

  11. حجتی،محمد باقر، پژوهشی در تاریخ قرآن کریم،تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی،1360ش.

  12. حسکانى، عبید الله بن احمد، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، 1411ق.

  13. رشیدالدیناحمد بن ابى سعد، کشف الأسرار و عدة الأبرار، تهران، 1369ش.

  14. ری شهری، محمد، میزان الحکمه،، چاپ سوم: تهران، دار الحدیث، 1375ش.

  15. زمخشرى، محمود، ‏الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، چاپ سوم: بیروت، دار الکتاب العربی، 1407ق.

  16. سیوطى، جلال الدین، تفسیر الجلالین، بیروت، مؤسسة النور للمطبوعات، 1416ق.

  17. الطباطبایی،محمد حسین،‏ تفسیرالمیزان، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرّسین حوزه علمیه، 1374ش.

  18. الطبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، تحقیق و تخریج: حمدی عبد المجید السلفی، چاپ دوم: بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا.

  19. طبرسى،فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، 1372ش.

  20. طنطاوى،سید محمد، التفسیر الوسیط للقرآن الکریم، بى‌جا، بى‌تا.

  21. طوسی،محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.

  22. الطیالسی، سلیمان بن داود، مسند أبی داود الطیالسی، بیروت، دار المعرفة، بی‌تا.

  23. طیب، سید عبد الحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات اسلام، 1378ش.

  24. عروسی حویزی، عبد على بن جمعه‏، تفسیر نور الثقلین، تحقیق سید هاشم رسولى محلاتى، چاپ چهارم: قم‏، انتشارات اسماعیلیان، 1415ق.

  25. عیاشى،محمد بن مسعود، ‏کتاب التفسیر، تهران، چاپخانه علمیه، 1380ق.

  26. فخر رازی، فخرالدین، ابوعبدالله محمد بن عمر، التفسیر الکبیر، چاپ سوم: بیروت، دار احیاء التراث العربى1420ق.

  27. قرشى، سید على اکبر، ‏قاموس قرآن، چاپ سوم: تهران، بنیاد بعثت، 1377ش.

  28. کاشانی،ملا فتح الله، منهج الصادقین فی الزام المخالفین، تهران، کتابفروشی محمد حسن علمی، 1336ش.

  29. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1365ش.

  30. المتقی الهندی، کنزالعمال، ضبط وتفسیر: الشیخ بکری حیانی، بیروت، مؤسسة الرساله، 1409ق/1989م.

  31. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، لبنان، مؤسسة الوفاء، 1404ق.

  32. مراغی، احمد بن مصطفی، تفسیر المراغی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.

  33. مسلم النیسابوری، صحیح مسلم، بیروت، دار الفکر،بی‌تا.

  34. معرفت، محمدهادی، تناسب آیات ترجمه عزت الله مولایی نیا، قم، بنیاد معارف اسلامی، 1373.

  35. مفید، ابوعبدالله محمد بن محمد بن نعمان، ارشاد القلوب، ترجمه على سلگى نهاوندى، قم، نشر ناصر، 1376ش.

  36. النووی، شرح مسلم، بیروت، دار الکتاب العربی، 1407ق/1987م.