سید بن طاووس و مسئله سقوط بغداد

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه اصفهان

2 کارشناسی ارشد تاریخ اسلام

چکیده

از جمله قشرهای تأثیرگذار بر تحولات و اوضاع اجتماعی شیعیان در بغداد،افراد و اشخاص‌ صاحب‌نام شامل دانشمندان،رجال،بزرگان و نقیبان بودند.پیش از ورود سلجوقیان به‌ بغداد،محافل علمی و حوزه علمیه در این شهر رونق بسیار داشت که در رأس آن شیخ الطائفه‌ طوسی(م 460)بود،ولی با ورود سلجوقیان به بغداد،عرصه بر علمای شیعه تنگ شد و با مهاجرت وی به نجف حوزه علمیه نیز از این شهر به نجف منتقل گردید و بغداد مرکزیت‌ علمی خود را برای شیعیان از دست داد.در چنین شرایطی،حضور علما و دانشمندان در بغداد به شدت کاهش یافت،اما در برخی مقاطع،حضور و فعالیت برخی از علما و دانشمندان شیعه‌ در بغداد محسوس بود.نقیبان علوی در بغداد از گروه‌های تأثیرگذار بر اوضاع اجتماعی‌ شیعیان بودند.یکی از خاندان‌های مشهور و باسابقه شیعه،خاندان«طاووس»است کهاز شهر حله بودند.این خاندان افزون بر نسب درخشانی که آن‌ها را به خاندان پیامبر صلی الله علیه و اله‌ می‌رساند،پایگاه والای علمی و اجتماعی داشتند،به‌گونه‌ای که کسانی از این خاندان،مقام‌ نقابت طالبیان را در اواخر دولت عباسی و ایلخانی به عهده داشتند.مشهورترین فرد این‌ خاندان رضی الدین علی بن طاووس است که بررسی نقش وی در مقاطع گوناگون مفید می‌ نماید.در این مقاله درصدد پاسخگویی به دو سؤال هستیم: 1-موضع ابن طاووس در برابر قدرت سیاسی معاصر خود(خلافت عباسی و مغولان)چگونه‌ بود؟ 2-سید بن طاووس در سقوط بغداد چه نقشی داشت؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sayyid b. Tāwūs and the Fall of Baghdad

نویسندگان [English]

  • Asghar Muntazir al-Qā’im 1
  • Ruqayya ‘Arab Ja‘farī 2
1
2
چکیده [English]

With the arrival of the Seljuks in Baghdad and the emigration of the religious scholars, this city lost its status as a scholarly center. In some parts, nevertheless, Shī‘a scholars were remarkably present, including the renowned Tāwūs family, and the most important of them, Sayyid b. Tāwūs. The writer has tried to answer the two questions: 1. Ibn Tāwūs' position in the face of his contemporary political authority (Abbasid caliphate and the Moguls); 2. The role of Sayyid b. Tāwūs in the fall of Baghdad.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Baghdad
  • Sayyid b. Tāwūs
  • the Abbasids
  • chieftainship
  • Holaku