چیستی و چرایی مواهب حضرت سلیمان (ع) در قرآن و تورات

نوع مقاله : علمی _ ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده تربیت مدرس دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم شهر مشهد کشور ایران

2 استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکدۀ علوم قرآنی مشهد

چکیده

حضرت سلیمان(ع) در دوران حکومتش از مواهب بسیاری، از جمله قضاوت برتر، حکومت عظیم،فهم زبان حیوانات، تنوع و کثرت لشکریان، به خدمت گرفتن جنّیان، تسخیر بادها، ذوب مس و قصر باشکوه برخوردار بود. از سوی دیگر، با توجه به توصیفاتی که دربارۀ شیوۀ زندگی انبیای پیشین به دست رسیده است، می‌دانیم که ایشان معمولاً کمترین بهره را در زندگی دنیایی داشته و ساده‌زیست بوده‌اند. در این صورت چرا موهبت‌های دنیوی سلیمان(ع)فراوان است؟ این پژوهش با روش توصیفی _ تحلیلی به بررسی چیستی و چرایی مواهب سلیمان(ع)در تورات، قرآن و روایات معصومین(ع)پرداخته و به این نتیجه رسیده است که زینت و آزمایش الهی، از جمله علت‌های عاممواهب حضرت سلیمان(ع) است. فضل الهی، صفت اوّابیت، اقتضای شرایط، معجزۀ خاص هر پیامبر، اجابت دعای سلیمان(ع)، دلبستگی نداشتن به مواهب دنیوی و نماد اقتدار خداوند بودن سلیمان(ع) نیز از جمله علت‌های خاص مواهب ایشان است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Essence and Reason of the of Prophet Solomon (A.S.) Gifts in the Qur'an and Torah

نویسندگان [English]

  • Fahimeh Taherkoohi 1
  • Elaheh Shahpasand 2
1 M.Sc. student of Tarbiat Modares School, Holy Quran University of Mashhad, Iran
2 Assistant Professor at University of Science and Education of the Holy Quran, Faculty of Quranic Sciences in Mashhad
چکیده [English]

During his reign, Solomon (A.S.) enjoyed many blessings such as superior judgment, great rule, understanding the language of animals, diversity and multiplicity of armies, serving jinns, conquering winds, melting copper and a magnificent palace, and so on. On the other hand, based on the descriptions given of the previous prophets' life style, we know that they usually had the least benefit in worldly life and followed simple living. In this case, why the worldly blessings of Solomon (A.S.) were abundant? This descriptive-analytical study has examined the essence and reasons of Solomon (A.S.) gifts in the Torah, Qur'an and Islamic traditions and has concluded that divine adornment and testing are among the general causes. Divine grace, the attribute of servitude, the necessity of circumstances, the special miracle of each prophet, the answer to the prayer of Solomon (A.S.), lack of attachment to worldly gifts and being the symbol of the God's authority are among the special causes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Solomon's gifts
  • prophets’ simple living
  • Qur'an and Torah
  • divine test

مراجع

  1. قرآن کریم، ترجمۀ ناصر مکارم شیرازی.
  2. ابن سیده، علی بن اسماعیل، المحکم و المحیط الأعظم، دار الکتب العلمیه، بیروت، 1421ق.
  3. ابن‏‌جوزى، عبدالرحمن ، زاد المسیر فى علم التفسیر، تحقیق عبدالرزاق مهدى‏، دار الکتاب العربی، بیروت، 1422ق.
  4. ابن‌درید، محمد بن حسن، جمهرة اللغة، تحقیق رمزی منیر بعلبکی، دار العلم للملایین، بیروت، 1987م.
  5. ابن‌‏عاشور، محمدطاهر،التحریر والتنویر، مؤسسة التاریخ العربی، بیروت، 1420ق.
  6. ابن فارس، معجم مقاییس اللغة، دار الفکر، بی‌‌‌جا، 1399ق.
  7. ابن‌‏عجیبه، احمد، البحر المدید فى تفسیر القرآن المجید، تحقیق احمد عبدالله قرشى رسلان،‏ حسن عباس زکی، قاهره، 1419ق.
  8. ابن‏عطیه، عبدالحق بن غالب‏، المحرر الوجیز فى تفسیر الکتاب العزیز، تحقیق محمد عبدالسلام عبدالشافى‏، دار الکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون،‏ بیروت، 1422ق.
  9. ابوالفتوح رازى، حسین بن على، روض الجنان و روح الجنان، تصحیح محمدجعفر یاحقى و محمدمهدى‏ ناصح، بنیاد پژوهش‌هاى اسلامى آستان قدس رضوى، مشهد، ‏1408ق.
  10. ابوحیان، محمد بن یوسف‏، البحر المحیط فى التفسیر، دار الفکر، بیروت، 1420ق.
  11. الأحمد، احمد عیسی، داود و سلیمان فی العهد القدیم و القرآن الکریم؛ دراسة لغویة تاریخیة مقارنة، مقارنة الادیان، قاهره، 1410ق.
  12. ازهری، محمد بن احمد، تهذیب اللغة، دار احیاء التراث العربی، بیروت،  2001م.
  13. بغوى، حسین بن مسعود، معالم التنزیل، دار احیاء التراث العربی، بیروت، 1420ق.
  14. بیضاوى، عبدالله بن عمر، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، دار احیاء التراث العربی، بیروت، ‏1418ق.
  15. ثعلبى، احمد بن محمد، الکشف و البیان، تحقیق ابى محمد ابن عاشور، دار احیاء التراث العربی، بیروت، 1422ق.
  16. جوادی آملی، عبدالله، سیرۀ پیامبران در قرآن، اسراء، قم، چاپ نهم، 1397ش.
  17. جوهرى، اسماعیل بن حماد، الصحاح  تاج اللغة و صحاح العربیة، تحقیق احمد عبد الغفور عطار، دار العلم للملایین، بیروت، 1376ق.
  18. حویزى، عبدعلى بن جمعه، نور الثقلین‏، تصحیح و تحقیق هاشم رسولى، اسماعیلیان، قم، چاپ چهارم، 1415ق.
  19. خضر، زکریا علی محمود، «القیم الحضاریة فی قصة سیدنا سلیمان؟ع؟ مع ملکة سبأ»، المجلة الأردنیة فی الدراسات الإسلامیة، دورۀ 6، شمارۀ 1، 1431ق، ص91_ 109.
  20. دینورى، عبدالله بن محمد، تفسیر ابن وهب، دار الکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون‏، بیروت، 1424ق.
  21. راغب اصفهانى، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن‏، دار القلم، بیروت، 1412ق.
  22. زمخشرى، محمود بن عمر، أساس البلاغة، دار صادر، بیروت، 1979م.
  23. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، تصحیح مصطفى‏ حسین احمد، دار الکتاب العربی، بیروت، چاپ سوم، 1407ق.
  24. سلطان على‏شاه، بیان السعادة فی مقامات العبادة، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ دوم، 1408ق.
  25. سید رضی، محمد بن حسین‏، نهج البلاغة، ترجمۀ محمد دشتى، مشهور، قم، 1379ش.
  26. سیوطى، عبدالرحمن، الدرّ المنثور فى التفسیر بالمأثور، کتابخانۀ آیت الله مرعشى نجفى، قم، 1404ق.
  27. صاحب بن عباد، ‏المحیط فی اللغة، تحقیق محمدحسن آل یاسین، عالم الکتب‏، بیروت، 1414ق.
  28. طباطبایى، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ دوم، 1390ق.
  29. طبرانى، سلیمان بن احمد، التفسیر الکبیر، دار الکتاب الثقافی، اربد، 2008م.
  30. طبرسى، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، تصحیح ابوالقاسم گرجى‏، مرکز مدیریت حوزۀ علمیۀ قم، قم، 1412ق.
  31. طبرى، محمد بن جریر، جامع البیان فى تفسیر القرآن،دار المعرفه، بیروت، 1412ق.
  32. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ، ترجمۀ تفسیر طبرى‏، تصحیح حبیب‏ یغمایى، توس، تهران، چاپ دوم، 1356ش.
  33. فضل‌الله، محمد حسین، من وحى القرآن‏، دار الملاک، بیروت، 1419ق.
  34. قطب، سید، فى ظلال القرآن‏، دار الشروق،‏ بیروت، چاپ سی و پنجم، 1425ق.
  35. قمى، عباس، سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار، اسوه‏، قم، 1417ق.
  36. قمى، على بن ابراهیم، تفسیر القمی، تحقیق طیب‏ موسوى جزایرى، دار الکتاب، قم، چاپ سوم، ‏1363ش.
  37. کاشانى، فتح‏الله بن شکرالله، منهج الصادقین فی إلزام المخالفین،‏ کتاب‌فروشى اسلامیه‏، تهران، بی‌تا.
  38. کاشفى، حسین بن على، مواهب علیّـه، کتاب‌فروشى نور، سراوان، بی‌تا.
  39. کتاب مقدس، ترجمۀ فارسی قدیم، بی‌نا، ایلام، چاپ سوم، 2003م.
  40. مجلسى، محمد باقر‏، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، دار احیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
  41. محلى و سیوطى، الجلالین‏، مؤسسة النور للمطبوعات، بیروت، ‏1416ق.
  42. مدرّسى، محمدتقى، من هدى القرآن‏، دار محبی الحسین؟ع؟، تهران، 1419ق.
  43. مراغى، احمد مصطفى،‏ تفسیر المراغى‏، دار الفکر، بیروت، بی‌تا.
  44. مغنیه، محمدجواد، التفسیر الکاشف‏، دار الکتاب الإسلامی،‏ قم، 1424ق.
  45. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، پیام قرآن، دار الکتب الإسلامیه، تهران، چاپ ششم، 1386ش.
  46. مکی بن ابی‌طالب، الهدایة إلى بلوغ النهایة، جامعة الشارقه، کلیة الدراسات العلیا و البحث العلمی، شارجه، 1429ق.
  47. میبدى، احمد بن محمد، کشف الاسرار و عدّة الابرار، به اهتمام على‌اصغر حکمت، امیر کبیر، تهران، چاپ پنجم، 1371ش.
  48. نحاس، احمد بن محمد، اعراب القرآن، دار الکتب العلمیه، بیروت، 1421ق.
  49. نهاوندى، محمد، نفحات الرحمن فى تفسیر القرآن‏، مؤسسة البعثة، مرکز الطباعة و النشر، قم، 1386ش.
  50. هاکس، جیمز، قاموس کتاب مقدس، اساطیر، تهران، چاپ سوم، 1394ش.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار