قواعد مذاکره در بررسی آیات مرتبط با خانواده

نوع مقاله : علمی _ ترویجی

نویسندگان

1 گروه معارف اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 گروه معارف دانشکده علوم انسانی دانشگاه خوارزمی

چکیده

یکی از مفیدترین روش‌های حل اختلاف و بهبود سلامت روانی در میان اعضای خانواده، مذاکره است که نمونه‌هایی از آن در قرآن آمده است. در برخی از این نمونه‌های قرآنی، از مذاکره برای حل اختلافات خانوادگی استفاده شده و از این رو تشخیص و تبیین روش مذاکره در قرآن مهم است. در این مقاله با روش توصیفی _ تحلیلی به بررسی نمونه‌های قرآنی مذاکره و نیز تطبیق اصول مذاکره بر آن پرداخته شده است. تأکید بر منافع مشترک، اصل شباهت در فرایند نفوذ و ارائۀ پیشنهاد با جملات شرطی، از جمله قواعد این فن است که در مذاکره خانوادگی به شیوۀ قرآنی به چشم می خورد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Negotiation Patterns in Family from the Qur'an Perspective

نویسندگان [English]

  • Alireza Dehqanpour 1
  • Behnaz sadeghigol 2
1 Islamic Studies, Faculty of Literature and Humanities, Kharazmi University, Tehran, Iran
2 Department of Education, Faculty of Humanities, Kharazmi University
چکیده [English]

One of the most useful methods to resolve disputes and improve mental health among family members is negotiation which we can see examples in the Qur'an. In some of these Qur'anic examples, negotiation is used to resolve family disputes. Therefore, it is important to identify and explain the method and position of negotiation in the Qur'an. This article examines the Qur'anic negotiation examples and also applies negotiation principles to it using descriptive-analytical method. The rules of this technique in family negotiation in the Qur'anic way include the following: emphasis on common interests, the principle of similarity in the influence process and presenting a proposal with conditional sentences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • negotiation in the Qur'an
  • Qur'an verses
  • dispute resolution
  • principles of negotiation
  • common interests
  1. قرآن کریم.
  2. اصغری علائی، محمد، مذاکرۀ خوب، انتشارات اساتید دانشگاه، یاد عارف، تهران، 1396ش.
  3. اکبرزاده، محمدحسین، گام­های مذاکره برای همه، انتشارات راه­دان، تهران، 1395ش.
  4. آل­رسول، سوسن و طیبه محمدخانی، «اصول مؤثر بر روابط صمیمانه همسران با الگوبرداری از اسوه­های قرآنی و همسران بهشتی»، مطالعات راهبردی زنان، سال سیزدهم، شمارۀ 52، تابستان 1390ش، ص 147_ 183.
  5. امیرحسینی، زهرا، «اصول و شیوه­های مؤثر در ارتباط والدین و فرزندان»، پژوهش­نامۀ اسلامی زنان و خانواده، سال چهارم، شمارۀ 11، زمستان 1390ش، ص 77_ 107.
  6. انواری رستمی، علی‌اصغر، سیستم­های خرید و انبارداری و توزیع، انتشارات پیام نور، تهران، 1382ش.
  7. بروجردی، محمدابراهیم، تفسیر جامع، صدر، تهران، چاپ ششم، 1366ش.
  8. بیابانگرد، اسماعیل و پرتو رضایان، «مذاکره به جای مشاجره در خانواده»، پیوند، شمارۀ 327، دی 1385ش، ص 14_ 19.
  9. پیشگر، زری، «آداب سخن­گفتن در قرآن و روایات»، فصلنامۀ آفاق دین، سال یکم، شمارۀ 4، بهار 1390ش، ص 1_ 26.
  10. جرجانی، حسین، جلاء الأذهان و جلاء الأحزان (تفسیر گازر)، دانشگاه تهران، 1358ش.
  11. راهی، سعید مراد، اصول و فنون مذاکره، مؤثرترین روش برای حل و فصل صلح­آمیز منازعات، بهیر، تهران، 1389ش.
  12. رضائیان، علی، مدیریت تعارض و مذاکره (مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته)، سمت، تهران، 1382ش.
  13. رنجبر، رضا، هنر مذاکره، چانه­زنی حرفه­ای برای پیدا کردن راه حل مشکلات تجاری و اجتماعی، انتشارات نظری، تهران، 1397ش.
  14. زاهدی، شمس السادات، «بررسی تطبیقی سبک­های مذاکره در جهان»، فصلنامۀ مطالعات مدیریت، دورۀ ششم، شمارۀ 21و22، تابستان 1378ش، ص 19_ 37.
  15. شعبانعلی، محمدرضا، فنون مذاکره، مؤسسۀ نص، تهران، چاپ ششم، 1396ش.
  16. شیری، زهره، مهارت گفتگو برای همسران، نشر سازمان بهزیستی کشور، تهران، 1387ش.
  17. صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و السنّـه، نشر فرهنگ اسلامی، قم، چاپ دوم، 1406ق.
  18. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی، قم؛ مرکز نشر فرهنگی رجا، تهران، 1363ش.
  19. طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، جامعۀ مدرّسین حوزۀ علمیه، قم، 1417ق.
  20. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع­البیان فی تفسیر القرآن، انتشارات ناصرخسرو، تهران، 1372ش.
  21. طیب، سید عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، انتشارات اسلام، تهران، چاپ دوم، 1378ش.
  22. فیشر، راجر و ویلیام یوری، اصول و فنون مذاکره، ترجمۀ مسعود حیدری، سازمان مدیریت صنعتی، تهران، چاپ بیست و چهارم، 1396ش.
  23. گرجی، منیر، نگرش قرآن بر حضور زن در تاریخ انبیاء، تبلیغات اسلامی، تهران، 1376ش.
  24. گنابادی، سلطان محمد، تفسیر بیان السعادة فی مقامات العباده، مؤسسة الاعلمی، بیروت، چاپ دوم، 1408ق.
  25. لطفی، سید مهدی و نسیبه علمایی، «بررسی بافت‌های تأثیرگذار در ارتباط میان‌فردی از دیدگاه قرآن»، دو فصلنامۀ تخصصی پژوهش‌های میان‌رشته‌ای قرآن کریم، سال سوم، شمارۀ اول، بهار و تابستان 1391ش، ص 7_ 30.
  26. معین، محمد، فرهنگ فارسی، انتشارات امیر کبیر، تهران، چاپ نهم، 1375ش.
  27. موسوی، علی­محمد، «مذاکرات استراتژیک، راهبردها، تاکتیک­ها و الزامات»، فصلنامۀ پژوهش­های بین­الملل، دورۀ نخست، شمارۀ 4، تابستان 1391ش، ص143_ 172.
  28. میرباقری، محسن، به رنگ آسمان، به­نشر، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد، چاپ سوم، 1387ش.
  29. نوری همدانی، حسین، ترجمۀ تفسیر مجمع­البیان، نشر فراهانی، تهران، 1400ق.
  30. هاشمی، حسین ، «قرآن و کارکردهای نهاد خانواده»، پژوهش­های قرآنی، دورۀ دوازدهم، شمارۀ 48، زمستان 1385ش، ص 78_ 105.
  31. هاشمیان­فرد، زاهد، «اصول امنیت­آفرین قرآن کریم در روابط میان ملت­ها»، ماهنامۀ نگرش راهبردی، شمارۀ 91، خرداد 1387ش، ص 9_ 38.
  32. Gelfand, Michele; M. Brett, Jeanne (2004). The Handbook of Negotiation and Calture, Clifornia: Stanford.
  33. Manning, Tony; Robertson,Bob (2003), "Influencing and negotiating skills: some research and reflections part I: Influencing, strategies and styles", Industrial and commercial training, volume 35, number 1.
  34. Schermerhorn, J (1998). Basic Organizational Behavior, second edition, John Wiley and sons.