برشی از دردنامه شیعیان در سده چهارم هجری

نوع مقاله : علمی _ ترویجی

نویسنده

بنیاد پژوهش‌های اسلامی _ گروه تراجم و انساب

چکیده

نامه ادبی و حماسیِ ابوبکر محمد بن عباس خوارزمی ( 323_ 3۶8ق) به شیعیان نیشابور را می‌توان به عنوانِ یکی از سرنخ‌های بازشناسی وضعیتِ شیعیانِ سده چهارم هجری در سرزمین‌های شرقیِ خلافتِ اسلامی، موردِ گفتمان و واکاوی قرار داد. توجه به نوعِ گفتمانِ این رساله، زمینه‏ساز تعمق و اندیشه بیشتر در مباحثِ تاریخی به ویژه پژوهش‌های مردم‏شناسیِ درون نهادیِ شیعه می‏گردد؛ که در گذر از آن، واقعیت‌های تاریخی را آن‌گونه که بوده باور نماییم و در مسیر عبرت‌های برآمده از آن، گام برداریم.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Section of the Shī‘a Apology in the Fourth/Tenth Century

نویسنده [English]

  • Muhammad Hasan Pakdaman
چکیده [English]

The literary and epic letter of Abū Bakr Muḥammad b. ‘Abbās Khawrazmī (323/934 – 368/978) to the Shi‘as of Nayshabur can be discussed and explored into as a clue to the recognition of the situation of Shi‘as in the Eastern lands of the Islamic Caliphate in fourth/tenth century. Attending to the type of discourse in this treatise would pave the ground for further deliberation on the historical discourses, especially the intra-institutional Shi‘ī anthropological researches. It is through this process that we may believe its historical realities as they were and step toward learning the lessons provided thereby.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shi‘as
  • Nayshabur
  • Shi‘ī culture
  • sacred tombs
  • scholars and Sādāt (descendants of the Prophet – S.A.W.)
  • newly emerged sects

مراجع

  1. آقابزرگ تهران، محمدمحسن، الذریعه، دارالاضواء، بیروت، 1۴03ق.
  2. ابن اثیر، عزالدین علی، الکامل فی التاریخ، دارصادر للطباعة و النشر، بیروت، 19۶۶م.
  3. ابن خلکان، شمس‏الدین احمد، وفیات الاعیان و انباء ابناء الزمان، تحقیق احسان عباس، دار الثقافه، بیروت، بی‌تا.
  4. امین، سید محسن، الحصون المنیعه، بی‌نا،بی‌جا، 132۶ق.
  5. آئینه‏وند، صادق، ادبیات انقلاب در شیعه، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، 13۶2ش.
  6. باسورث، ادموند، سلسله‏های اسلامی، ترجمه فریدون بدره‏ای، مرکز بازشناسی اسلام و ایران، 1381ش.
  7. ثعالبی، عبدالملک، یتیمة الدهر،  تحقیق: مفید محمد قمحیه، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1۴03ق.
  8. جعفریان، رسول، تاریخ تشیع در ایران، انصاریان، قم، 137۵ش.
  9. خوارزمی، ابی‏بکر محمد بن عباس، رسائل خوارزمی، تحقیق محمدمهدی پورگل، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران، 138۴.
  10. دشتی، محمد، «تشیع در نیشابور»، تاریخ در آینه پژوهش، ش ۵، تاریخ: 1۶/10/1387.
  11. ذهبی، شمس‏الدین محمد، تاریخ الاسلام، تحقیق عمر عبدالسلام تدمری، دارالکتاب العربی، بیروت، 1۴07ق.
  12. سمعانی، عبدالکریم، الانساب، تحقیق عبدالله عمر البارودی، دارالجنان للطباعة و النشر و التوزیع، بیروت، 1۴08ق.
  13. شرفایی محسن و محمدحسین محمدپور، « جستاری در پراکندگی زیدیه از آغازِ پیدایش تا دوره معاصر»،  [مجموعه مقالات فی رحاب الامام علی7]، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، مشهد، 1393ش.
  14. صفدی، خلیل‏الدین ابیک، الوافی بالوفیات، دار احیاء التراث، بیروت، 1۴20ق.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار