معنای «صدّیقین» و مراد از آنان در قرآن کریم

نوع مقاله : علمی _ ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد

2 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد

3 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

 ورود به عرصه­ واکاوی دقیق معانی واژگان، از اهمّیّت بسزایی برخوردار است؛ زیرا گاه ممکن است یک واژه علاوه بر معنای ظاهری خود، مفاهیم عمیقی را افاده کند. در این جهت، بررسی معانی دقیق واژگان و نیز اصطلاحات قرآنی از طریق تأمّل در برداشت‏های قرآنی، می تواند راهگشای مطالعات بعدی باشد. واژه «صدّیق» یکی از واژگان به‏کاررفته در زبان عربی و آیات قرآن کریم است که هم در خصوص معنای آن میان اهل لغت، اختلاف نظر مشاهده می­شود و هم در تعریف قرآنی آن با آنچه لغت دانان مطرح کرده­اند، تفاوت‏هایی به چشم می­خورد.
    این نوشتار پس از تبیین دیدگاه لغت‌دانان درباره معنای واژه صدّیق و نیز دیدگاه مفسران، کوشیده­است مقصود قرآنی واژه را با تدبر در آیات مربوط روشن نموده، به این وسیله از مراد خداوند در مورد مقام صدّیقین پرده بر­دارد. دستاورد بحث این است که مقام صدّیقین، مقامی غیر اکتسابی، امّا مترتب بر مقدمات و زمینه­های اکتسابی و برخوردار از موهبت و نعمت ویژه­ الهی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Meaning of Ṣiddīqīn (Loyal Persons) in the Holy Qur’ān

نویسندگان [English]

  • Zakiyya Zare’ 1
  • Abbas Isma’ilizadeh 2
  • Hasan Naqizadeh 3
1
2
3
چکیده [English]

Initiating an accurate exploration of words is of utmost importance, because a word may sometimes imply profound concepts besides its apparent meaning. To this end, studying the exact meanings of the Qur’ānic words and expressions through deliberation on the Qur’ānic impressions can open up the way for further studies. The word ṣiddīq (loyal person) is one of the words used in the Arabic language and the verses of the Holy Qur’ān that is both controversial in terms of meaning among the philologists and different in Qur’ānic definitions provided by them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ṣiddīq in the Qur’ān
  • ṣādiqīn
  • guardianship and esoteric knowledge
  • mun‘amun ‘alayhim (the favored ones)

مراجع

  1. قرآن کریم
  2. ابن عاشور، محمدطاهر، التحریر و التنویر، بی نا، بی‏جا، بی تا.
  3. ابن منظور، محمد بن مکرم،  لسان العرب، دار صادر، بیروت، 1۴1۴ ق.
  4. ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فى تفسیرالقرآن‏، بنیاد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى‏، مشهد، 1۴08ق.
  5. بانو امین، سیده نصرت، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، نهضت زنان مسلمان، تهران، 13۶1ش.
  6. جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان (شرح زیارت جامعه کبیره)، تحقیق محمد صفایی، مرکز نشر اسراء، قم، چاپ پنجم، 1388ش.
  7. ____________ ، تسنیم، تحقیق سعید بندعلی و عباس رحیمیان، مرکز نشر اسراء، قم، چاپ دوم، 1389ش.
  8. ____________ ، هدایت در قرآن، تحقیق علی عباسیان، مرکز نشر اسراء، قم، چاپ سوم،1383ش.
  9. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، انتشارات هجرت، قم، 1۴10ق.
  10. دریابیگی، محسن، «بررسی تطبیقی مفهوم صدق در قرآن، روایات و صحیفه سجادیه»، پژوهش دینی، ش17، 1387ش.
  11. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، دار العلم الدار الشامیة، بیروت، 1۴12ق.
  12. صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فى تفسیر القرآن بالقرآن‏، انتشارات فرهنگ اسلامی، قم، 13۶۵ش.
  13. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرّسین حوزه علمیه، قم، 1۴17ق.
  14. طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، کتاب‏فروشی مرتضوی، تهران، 137۵ش.
  15. فضل الله، سید محمد حسین، من وحی القرآن، دارالملاک للطباعة و النشر، بیروت، 1۴19ق.
  16. فیومی، احمد بن محمد، مصباح المنیر، بی نا، بی جا، بی تا.
  17. قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1371ش.
  18. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم‏ ، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران، 13۶0ش.
  19. موسوی سبزواری، سید عبدالاعلی، مواهب الرحمان فی تفسیر القرآن، مؤسسه اهل البیت:، بیروت، 1۴09ق.
  20. نظری منفرد، علی، «بحث فی قوله کونوا مع الصادقین»، رسالة القرآن، ش9، 1371ش.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار