تأملاتی چند بر تأویل از دیدگاه علامه طباطبایی

نوع مقاله : علمی _ ترویجی

نویسنده

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید

چکیده

تأویل از اصطلاحات مشکلی است که مفسّران در معناشناسی آن اختلاف نظر دارند. ریشة اختلافات آنها به طور عمده به کاربرد این واژه در آیة 7 سوره آل عمران باز می‌گردد. دلیل آن هم این است که در این آیه، واژه «تأویل» در کنار واژگانی چون «محکم» و «متشابه» آمده است و بسیاری از مفسران در ارتباطی تنگاتنگ با تعریفی که از محکم و متشابه ارائه داده‌اند، به تعریف آن پرداخته‌اند. از جمله دیدگاه‌های نو در این خصوص، دیدگاه مفسّر بزرگ معاصر، علاّمه طباطبایی است که با دیگر دیدگاه‌ها متفاوت است. در این تحقیق برآنیم دیدگاه علاّمه طباطبایی را بیان کرده، در پایان با ارائة الگوی پیشنهادی در موضوع قلمرو تأویل و تفسیر، دیدگاه خود را مطرح کنیم.



[1]. )هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ عَلَیْکَ الْکِتَابَ مِنْهُ آیَاتٌ مُحْکَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْکِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ زَیْغٌ فَیَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِیلِهِ وَمَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلَّا اللهُ وَالرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ یَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ کُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا یَذَّکَّرُ إِلا أُولُو الألْبَابِ(.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Some Deliberations on Ta’wīl from the Viewpoint of ‘Allāma Tabātabā’ī

نویسنده [English]

  • Amānullāh Nātirī Karīmvand
چکیده [English]

Ta’wīl is among the difficult expressions that the exegetes disagreed on its meaning. Their disagreements are mainly rooted in the use of this word in verse 7 of Sūrat Āl-i Imrān. A new viewpoints in this respect is the viewpoint of the great contemporary interpreter, ‘Allāma Tabātabā’ī, which sounds to be different from other viewpoints. In this research, the viewpoint of ‘Allāma Tabātabā’ī has been stated irrespective of the controversies and pointless discussions on the semantics of ta’wīl and its relation to tafsīr, and in conclusion the writer’s suggested pattern concerning the realm of ta’wīl and tafsīr is delineated.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : ta’wīl from the viewpoint of ‘Allāma Tabātabā’ī
  • Tafsīr al-Mīzān
  • the unequivocal and the ambiguous
  1. ابن داوود حلی، رجال، انتشارات دانشگاه تهران، 1383ش.
  2. احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغه، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، 1429ق.
  3. سیوطی، جلال الدین عبد الرحمن، الاتقان فی علوم القرآن، ذوی القربی، الطبعة الثانیه، 1429ق.
  4. صدوق، محمد بن علی بن بابویه، الخصال، انتشارات جامعه مدرسین، قم، 1403ق.
  5. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، 1391ق.
  6. طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1365ش.
  7. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیرالعیاشی، تهران، 1380ق.
  8. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1365ش.
  9. مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت، 1404ق.
  10. معرفت، محمدهادی، التأویل فی مختلف المذاهب و الآراء، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، 1427ق.
  11. معرفت، محمدهادی، علوم قرآنی، انتشارات التمهید، قم، 1378ش.