مسئلۀ تنوع در انسان (چیستی، حکمت و دلالت‌های تربیتی آن)

نوع مقاله : علمی _ ترویجی

نویسنده

موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

چکیده

بحث «تنوع» یکی از موضوعاتی است که پرداختن به آن، ابعاد مهمی از مباحث انسان‌شناسی را آشکار می­کند. اهمیت این موضوع به گونه­ای است که خداوند در قرآن در موارد متعددی از تنوع موجودات  (اختلاف الوان) سخن به میان آورده و در مواردی به طور خاص به تنوع انسانی اشاره کرده است. انسان‌ها در خصوصیات جسمی، روحی و روانی با یکدیگر تفاوت دارند. ابعاد این تنوع در هر یک از این موارد بسیار گسترده است. در این مقاله با رویکردی دینی و با مراجعه به آیات قرآن، در صدد تبیین و تحلیل و استنتاج از مسئلۀ تنوع در عالم انسانی و بیان حکمت ها و دلالت‌های تربیتی آن هستیم. با تبیین این مسئله روشن خواهد شد تنوع، سنت خدا و مقتضای حکمت الهی است و در مسائل اجتماعی و تربیتی این اصل باید به عنوان امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر شناسایی شود و در مسیر صحیح قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Issue of Diversity in Humans (Nature, Wisdom and its Educational Implications)

نویسنده [English]

  • ahmad shahgoli
Research Institute of Wisdom and Philosophy of Iran
چکیده [English]

The "diversity" is one of the topics that address important aspects of anthropology. The importance of this issue is such that in the Qur'an, God has spoken about the diversity of creators (different colors) in many cases, and in some cases, human diversity has been specifically mentioned. Humans differ in their physical, mental, and psychological characteristics. The dimensions of this diversity are very wide in each of these cases. In this article, with a religious approach and referring to the Qur'an verses, we try to explain, analyze and deduce the diversity in the human world and express its wisdom and educational implications. Explaining this will make it clear that diversity is a tradition of God and a requirement of divine wisdom. And in social and educational issues, this principle should be recognized as a necessary and unavoidable subject and put in the right direction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • human diversity
  • necessity of diversity
  • wisdom of diversity
  • different colors
  • Qur’anic verses

مراجع

  1. ابن‏ ابى‏جامع، علی بن حسین، الوجیز فى تفسیر القرآن العزیز، دار القرآن الکریم‏،قم، 1413ق.
  2. ابن‌ بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق)، الامالی‏، اعلمی،‏ بیروت، چاپ پنجم، 1400ق.
  3. ابن فارس، احمدبن فارس بن زکریا، معجم مقاییس اللغه، مرکز النشر مکتب الإعلام الإسلامی، قم، 1361ش.
  4. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب،‏ دار صادر، بیروت، چاپ سوم، 1414ق.
  5. اندلسى، ابو حیان محمد بن یوسف، ‏البحر المحیط فى التفسیر، دار الفکر، بیروت، 1420ق.
  6. ایجى، محمد عبدالرحمن‏، جامع البیان فى تفسیر القرآن، دار الکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون، بیروت، 1424ق.
  7. جاحظ، عمرو بن بحر، الرسائل الکلامیه، دار و مکتبة الهلال، بیروت، 2002م.
  8. حسن زاده آملى، حسن، عیون مسائل النفس_ سرح العیون فی شرح العیون، امیر کبیر، تهران، 1385ش.
  9. راغب اصفهانى، حسین بن محمد، المفردات، دار العلم_ دار الشامیه، بیروت، 1412 ق.
  10. راوندی، سعید بن هبة‌الله، سلوة الحزین المعروف بـ  الدعوات، مدرسة الإمام المهدی؟ع؟، قم، 1366ش.
  11. رسعنى، عبدالرزاق بن رزق‏الله،‏ رموز الکنوز فى تفسیر الکتاب العزیز، مکتبة الأسدی، مکه مکرمة، 1429ق.
  12. شرفی، احمد بن محمد، شرح الأساس الکبیر، دار الحکمة الیمانیة، صنعا، بی‌تا.
  13. شیخ علوان، نعمة‏الله بن محمود، الفواتح الإلهیة و المفاتح الغیبیة: الموضحة للکلم القرآنیة و الحکم الفرقانیة، دار رکابی للنشر، قاهره، 1999م.
  14. صدرالدین شیرازی،محمد بن ابراهیم، اسفار، دار احیاء التراث العربی، بیروت، 1981م.
  15. صعیدی، عبدالفتاح، الإفصاح فی فقه اللغه، مرکز النشر مکتب الإعلام الإسلامی، قم، 1410ق.
  16. طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القران، اسماعیلیان، قم، چاپ چهارم، 1371ش.
  17. طبرانى، سلیمان بن احمد، التفسیر الکبیر: تفسیر القرآن العظیم، دار الکتاب الثقافی‏، اربد، 2008م.
  18. طبرسى، فضل بن حسن ، تفسیر جوامع الجامع‏، مرکز مدیریت حوزۀ علمیۀ قم، قم، 1412ق.
  19. ـــــــــــــــــــــــــــــــ ،‏ مجمع البیان فی تفسیر القرآن‏، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، 1372ش.
  20. طوسى، محمد بن حسن‏، التبیان فی تفسیر القرآن‏، ‏دار احیاء التراث العربی، بیروت، بی‌تا.
  21. فخر رازى، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر ( مفاتیح الغیب)، دار احیاء التراث العربی، بیروت، 1420ق.
  22. فیض کاشانی، ملامحسن، تفسیر الصافى، انتشارات الصدر، تهران، چاپ دوم، 1415ق.
  23. قاضی، عبد الجبار، تنزیه القرآن عن المطاعن، دار النهضة الحدیثه، بیروت، بی‌تا.
  24. قرشی، عبد الرحمن بن علی، زاد المسیر فى علم التفسیر، دار الکتاب العربی، بیروت، 1422ق.
  25. قطب، سید، فى ظلال القرآن، دار الشروق، بیروت، چاپ سی‌وپنجم، 1425ق.
  26. قمى، على بن ابراهیم، تفسیر القمی،‏ دار الکتاب‏، قم، 1404 ق‏.
  27. ماوردى، على بن محمد، النکت و العیون؛ تفسیر الماوردى‏، دار الکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون، بیروت، بی‌تا.
  28. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار: فلسفه تاریخ (1_ 4)، صدرا، تهران، بی‌تا.
  29. مغنیه، محمدجواد، التفسیر المبین‏، دار الکتاب الإسلامی، قم، چاپ سوم، 1425ق.
  30. نووى، محمد، مراح لبید لکشف معنى القرآن المجید، دار الکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون‏، بیروت، 1417ق.
  31. نهاوندى، محمد، نفحات الرحمن فى تفسیر القرآن‏، مؤسسة البعثه، مرکز الطباعة و النشر، قم، 1386ش.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار