امام مهدی(ع) دهمین خلیفۀ پیامبر اسلام (ص) در روایات اهل سنّت

نوع مقاله : علمی _ ترویجی

نویسندگان

1 سردبیر و مدیر مسئول

2 استاد دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

این نوشتار برپایۀ احادیثى که همه در صحاح و مسانید اهل سنت ذیل آیه 12 سورۀ مائده  آمده نوشته شده است و این حقیقت را بیان مى‏کند که بعد از پیامبر اکرم اسلام(ص) همانند نقباى بنى‏اسرائیل دوازده تن نقیب و سرپرست خواهد آمد که آخرین آنان حضرت مهدى(عجل الله فرجه) است.
آنچه در این پژوهش بیشتر جلب توجّه مى‏کند این است که دانشمندانى مشهور از آنان خواسته‌اند شمار 12 تن خلیفه را با خلفاى حاکمان اموى یا عباسى تطبیق دهند ولى موفق نشده‏اند. تأمّل و حقیقت‏جویى، صحت باور شیعه را در این زمینه معلوم مى‏کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Imam al-Mahdi (A.S.), the Twelfth Caliph of the Prophet (S.A.W.) in the Sunnī Traditions

نویسندگان [English]

  • Muhammad Mahdi Rukni Yazdi 1
  • Abd al-Karim Abd Allahi 2
چکیده [English]

This writing is based on traditions that are all mentioned in the Sunnī’s Ṣaḥīḥs and Musnads (anthologies of traditions) under the verse 12 of Sūrat al-Mā’ida and elaborates on the fact that after the Holy Prophet (S.A.W.), there will come twelve chieftains and guardians, just like the Chieftains of Banī Isrā’īl, the last of whom is Imam al-Mahdī (Aj.).
What draws more attention in this research is that some of their scholars have tried to compare twelve of the caliphs with the Abbasid caliphs but of no avail. Deliberation and truth-seeking prove the truth of the Shī‘a belief in this respect.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam al-Mahdī (A.S.)
  • Sunnī traditions
  • Successors to the Prophet (S.A.W.)
  • the twelfth caliph
  1. قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازى.   1387ش.
  2. ابن ابى‌داود، سلیمان بن اشعث سِجْستانىّ (202 _ 275ق)، دارالکتب العلمیة، بیروت، 1426ق.
  3. ابن اثیر جَزَرىّ شافعى، ابوالحسن علىّ بن محمّد (555 _ 630 یا 638 ق)، الکامل فى التاریخ، بیروت، دار صادر، 1403ق.
  4. ابن بابویه، محمّد بن على (شیخ صدوق)، کمال الدین و تمام النعمة، ترجمه منصور پهلوان، دار الحدیث، 1380ش.
  5. ابن حَجَر عسقلانى، احمد بن على (773 _ 852 ق)، تهذیب التهذیب (دورۀ ده جلدى)، دار الفکر، 1415ق.
  6. ابن کثیر قرشى، دمشقى حافظ، عمادالدین ابوالفداء اسماعیل بن کثیر (701_ 774ق)،تفسیر القرآن العظیم، دارالقرآن، بیروت، بى‌تا.
  7. ابن منظور، لسانُ العرب، نسقه و علَّق علیه على شیرى، دار احیاء التراث العربى، بیروت، 1408ق.
  8. احمد بن حنبل شیبانى (164 _ 241ق)، المُسْنَد (دوره 6 جلدى)، المکتب الاسلامى، دار صادر.
  9. بخارى، ابوعبداللّه‏ محمّد بن اسماعیل (164_ 256ق)، صحیح البخارى، دارالکتب العلمیة، بیروت، 1425ق.
  10. ترمذىّ، ابوعیسى محمّد بن عیسى بن سورة (209_ 279 ق)، دارالکتب العلمیة، بیروت، 1424ق.
  11. سهانفورى، شیخ احمد، (م 1346 ق)، بَذْل المجهود فى حلّ سُنَن ابىداود، تعلیق محمّد زکریا بن یحیى الکاندهلوى، دارالکتب العلمیة، بیروت، بى‌تا.
  12. سیوطى، حافظ جلال‌الدین عبدالرحمان بن ابى‌بکر (849 _ 911 ق)، تاریخ الخلفاء، تعلیق محمود ریاض الحلبى، دارالمعرفة، بیروت، بى‌تا.
  13. طباطبایى، سیدمحمّدحسین، المیزان فى تفسیر القرآن، مؤسسة الأعلمى للمطبوعات، بیروت، بى‌تا.
  14. على حسن عبدالقادر، نظرة عامة فى تاریخ الإسلامى، دارالکتب الحدیثة، چاپ سوم، بى‌تا.
  15. مُتّقى هندى، علاءالدین، علىّ مُتّقى بن حِسام الدین (م 975ق)، کنز العُمّال فى سُنَن الأقوال و الأفعال، مؤسّسة الرسالة، بیروت، 1409ق.
  16. مسعودى، ابوالحسن علىّ بن حسین بن على (287 _ 346 ق)، مُروج الذَّهَب و معادن الجوهر، تحقیق محمّد مُحیى‌الدین عبدالحمید، چاپ مصر، 1384ق/ 1964م.
  17. مُسلم نیشابورى، ابوالحسین مُسلم بن حَجّاج (206 _ 261 ق)، صحیح مُسلم، دارالکتب العلمیة، بیروت، 1427ق.
  18. نُعَیم بن حَمّاد مَروَزِى، ابوعبداللّه‏ (م 228 ق)، الفتن و الملاحم، (خطّى).
  19. یعقوبى، احمد بن ابى‌یعقوب (ابن واضح یعقوبى _ م 284ق.) تاریخ یعقوبى، ترجمه محمّد ابراهیم آیتى، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران، 1356ش.