مسئولیت‌پذیری در نظام سیاسی اسلام با تأکید بر مدیریت علوی

نوع مقاله : علمی _ ترویجی

نویسنده

پژوهشگر بنیاد پژوهشهای اسلامی و مدرّس حوزه و دانشگاه

چکیده

از مفاهیم بسیار مهمی که همواره مورد توجه جوامع بشری و تمدنی بوده و در مکتب اسلام نیز از جایگاهی ویژه برخوردار است، مفهوم مسئولیت و مسئولیت‌پذیری در عرصه‌های مختلف زندگی است. آن بخش از دستورات مکتب اسلام که به تکالیف و وظایف اجتماعی انسان اشاره دارد یا پیامدهای مسئولیت‌گریزی انسان را گوشزد کرده، ناظر به مسئولیت‌های انسان در عرصه‌های مختلف زندگی است.
یکی از مسئولیت‌ها که سخت مورد توجه اسلام بوده و راهکارهایی کارآمد ارائه داده است، مسئولیت زمامداران و کارگزاران و ضرورت نگاه مسئولانۀ آنان به مردم و زیر مجموعۀ خود در درون حکومت است.
این تحقیق بر آن است با استفاده از آموزه‌های سیاسی اسلام به ویژه آموزه‌های امام علی(ع)، مهم‌ترین مسئولیت‌های زمامداران و مدیران را به بحث بگذارد و در اختیار همگان قرار دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Acceptance of Responsibility in the Political System of Islam with an Emphasis on Alawī Management

نویسنده [English]

  • Reza Vatandust
چکیده [English]

A very important concept that has constantly drawn the  attention of human societies and civilizations and has a special status in Islamic school of thought, is the concept of responsibility and acceptance of responsibility in various life areas. That part of the imperatives of the Islamic school of thought, which refers to human obligations and social tasks or warns against the consequences of avoidance of responsibility, concerns human responsibilities in various life areas. One of the responsibilities that has been of special interest to Islam and it has provided efficient approaches to it, is the responsibility of the statesmen and the administrators and the necessity of their responsible look at people and their own  subordinates within the ruling system.  The present research intends to discuss the most important  responsibilities of the statesmen and managers and leave it to the general public.

کلیدواژه‌ها [English]

  • acceptance of responsibility
  • duties of the statesmen
  • Alawī management
  • political system of Islam
  • citizens’ rights
  1. قرآن کریم.

  2. نهج البلاغه، شرح و ترجمة فیض الاسلام.

  3. ابن ابی‌جمهور الاِحسایی، محمد بن علی، عوالی اللئالی، سید الشهداء، قم، 1۴03ق.

  4. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، بنیاد فرهنگ اسلامی، قم، چاپ دوم، 1۴11ق.

  5. ابن بابویه، محمد بن علی(شیخ صدوق)، الخصال، جامعۀ مدرسین، قم، 1۴03ق.

  6. آمدی، عبدالواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم، تصحیح و تعلیق سید جلال الدین محدّث، دانشگاه تهران، تهران، چاپ سوم، 13۶۶ش.

  7. امینی، عبدالحسین، الغدیر، دارالکتب العربیه، چاپ سوم، 1387ق.

  8. بحرانی، سید هاشم، غایة المرام، تحقیق سید علی عاشور، بی‌جا، بی‌تا.

  9. ثقفی کوفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، چاپ بهمن، بی‌تا.

  10. حرّ عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعه، داراحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ پنجم، 1۴03ق.

  11. خمینی، روح الله، نشریۀ سروش، شمارۀ 309.

  12. العاملی، الانتصار، بیروت، دار السیره، 1۴22ق.

  13. مجلسی، محمد‌باقر، بحار الانوار، دار احیاء التراث العربی، بیروت، چاپ سوم، 1۴03ق.

  14. محمدی ری‌شهری، محمد، سیاست نامۀ امام علی(ع)، دار الحدیث، تهران، چاپ دوم، 1381ش.

  15. نوری، حسین، مستدرک الوسائل، آل البیت، بیروت، چاپ دوم، 1۴08ق.