معنا شناسی واژه شهادت در نظام معنایی قرآن

نوع مقاله : علمی _ ترویجی

نویسنده

کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه آیت‌الله حائری میبد یزد

چکیده

یکی از واژههای قرآنی که در جامعه ما به معنای جامع ومانعش به کار نمیرود، بلکه معنایی ناقص از آن ارائه می گردد، واژه شهادت است؛ واژهای که در قرآن به چند معنای در طول هم به کار رفته است. شهادت به اقسام قولی وعملی و به معنای گواهان اسلام بودن به شکلهای گوناگون از جمله با کمک عقل و شرع، همچنین شاهد و بینا به اعمال افراد بودن و نیز به معنای کشته شدن در راه خدا _ که معنای مشهور آن میباشد _ به کاررفته است. لذا ما در این مقاله میکوشیم به بررسی روابط بینامتنی وبررسی معنا شناسانه واژه شهادت پرداخته، در عمق لایههای معنایی قرآن به مفهوم والای شهادت دست یابیم و این غبار مهجوریت را از این واژه قرآن بزداییم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Semantics of the Word Shahādat in the Qur’ān

نویسنده [English]

  • Muhammad Azimi Deh Ali
-
چکیده [English]

One of the Qur’ānic words that is not used in its  comprehensive and exclusive meaning in our society but an imperfect meaning of it is presented, is the word shahādat, which is employed in the Qur’ān in several parallel meanings. It is used in different verbal and practical methods as well as meaning to witness Islam in various ways, including with the help of intellect and with the help of religious law (shar‘); to observe and to be insightful of other people’s actions; and meaning to be killed in the way of Allah, which is its renowned meaning. In this research, the intertextual and semantic relation of the word shahādat is delved into.

کلیدواژه‌ها [English]

  • semantics of shahādat
  • compliance with the truth
  • shahādat in the Qur’ān
  • practical and verbal shahādat
  1. قرآن کریم، ترجمه علّامه طباطبایی(ره).
  2. ابن منظور،محمد بن مکرم،لسان العرب، دارالفکر للطباعة والنشر والتوزیع _‌ دارالصادر، بیروت، چاپ سوم،  1۴1۴ق.
  3. ایزوتسو، توشیهیکو،  خدا و انسان در قرآن، ترجمه محمد آرام، شرکت سهامی انتشار، تهران، چاپ هشتم ، 1392 ش.
  4. برقی، احمدبن محمد، المحاسن، دارالکتب الاسلامیه، قم، چاپ دوم، 1371ش.
  5. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ قرآن، دارالقلم، بیروت، 1۴12 ق.
  6. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر، الدر المنثور، کتابخانه آیة‌الله مرعشی، قم، 1۴0۴ق.
  7. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ و جلال‌الدین محلّی، تفسیر الجلالین، مؤسسة النور فی المطبوعات، بیروت، 1۴1۴ق.
  8. صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد، کتابخانه آیةالله مرعشی، قم،  چاپ دوم ، 1۴0۴ق.
  9. صفوی، کورش، درآمدی بر معناشناسی، پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی، انتشارات سوره مهر، تهران، چاپ پنجم، 1392 ش.
  10. طباطبایی، سید محمد حسین ، المیزان فی تفسیر القرآن، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرّسین حوزه علمیه قم، چاپ پنجم، 1۴17ق.
  11. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ناصرخسرو، تهران، چاپ سوم، ‌1372ش.
  12. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، داراحیاءالتراث العربی، بیروت، بی تا .
  13. فیض کاشانی، ملامحسن، الصافی، الصدر ، تهران، چاپ دوم، 1۴1۵ق.
  14. قرشی، سید علی اکبر ، قاموس قرآن، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چاپ ششم ، 1371 ش.
  15. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، تصحیح و تحقیق مؤسسه جزایری (طیب)، قم، چاپ سوم، 1۴0۴ق.
  16. کلینی ، محمد بن یعقوب؛ الکافی، تصحیح و تحقیق علی اکبر غفاری و محمد آخوندی،  دارالکتب اسلامیه، تهران، چاپ چهارم ،1۴07 ق. دارالحدیث، قم، 1۴29ق.
  17. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار،  داراحیاءالتراث العربی، بیروت، چاپ دوم ،1۴03ق.
  18. مصطفوی، حسن،  التحقیق فی کلمات القرآن، دارالکتب الاسلامیه، مرکز نشر آثار علامه مصطفوی، بیروت، لندن و قاهره، چاپ سوم، 1۴30ق.
  19. مطیع، مهدی و احمد پاکتچی و بهمن نامور مطلق، «درآمدی بر استفاده از روش‌های معناشناسی در مطالعات قرآنی»، پژوهش دینی، ش 18، 1388ش.
  20. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 137۴ش.